Ιχθυοαποθέματα: Καινοτόμο σύστημα φύλαξης στη Γυάρο

Μνημόνιο συνεργασίας για την αποτελεσματική φύλαξη της Θαλάσσιας Προστατευόμενης Περιοχής (ΘΠΠ) Γυάρου, υπεγράφη μεταξύ των υπουργείων Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, καθώς και του Λιμενικού Σώματος, και της WWF Ελλάς.

Με το Μνημόνιο συνεργασίας, θα παραδοθεί ένα ολοκληρωμένο σύστημα απομακρυσμένης επιτήρησης της Γυάρου. Το σύστημα αυτό έχει εγκατασταθεί στη Γυάρο από το WWF Ελλάς το 2015, στο πλαίσιο ενός αρχικού μνημονίου συνεργασίας.

Το Μνημόνιο προβλέπει τη στενή συνεργασία, αλλά και την εκτέλεση κοινών περιπολιών του ΟΦΥΠΕΚΑ (Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής) και των Λιμενικών Αρχών, προκειμένου να αποτραπούν αποτελεσματικά οι παράνομες  δραστηριότητες. Παράλληλα, με βάση το σχέδιο φύλαξης που θα εκπονηθεί από τον ΟΦΥΠΕΚΑ, όπως προβλέπει η σχετική νομοθεσία, και με τη χρήση αυτού του καινοτόμου συστήματος απομακρυσμένης εποπτείας, θα παρέχεται η δυνατότητα στις τοπικές Λιμενικές Αρχές να διεξάγουν, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους, στοχευμένους ελέγχους σε σκάφη. Το σύστημα αυτό μπορεί επιπλέον, να αποτελέσει παράδειγμα και για άλλες θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές της χώρας, ώστε να επιτευχθεί η αποτελεσματική διαχείριση και η συνολική βελτίωση της προστασίας τους.

Η Γυάρος παρουσιάζει ιδιαίτερο επιστημονικό και ιστορικό ενδιαφέρον. Η γεωγραφική θέση της, η μορφολογία και η απομόνωση της περιοχής, την καθιστούν ιδανικό καταφύγιο για πολλά απειλούμενα είδη της χερσαίας και θαλάσσιας χλωρίδας και πανίδας. Μεταξύ άλλων, πρόκειται για έναν από τους πιο σημαντικούς βιότοπους για τη μεσογειακή φώκια, αφού εδώ ζει και αναπαράγεται ο μεγαλύτερος πληθυσμός του απειλούμενου αυτού είδους στη Μεσόγειο. Στη Γυάρο εντοπίζονται επίσης, σημαντικοί θαλάσσιοι οικότοποι, όπως τα υποθαλάσσια λιβάδια ποσειδωνίας.

«Η υπογραφή του νέου αυτού Μνημονίου Συνεργασίας είναι ένα σημαντικό ορόσημο για την ολοκληρωμένη διαχείριση της ΘΠΠ Γυάρου. Διαμορφώνεται πλέον ένα σταθερό πλαίσιο συνεργασίας μεταξύ των βασικών εμπλεκόμενων φορέων για την επιτήρηση και φύλαξη μιας μοναδικής περιοχής για τη θαλάσσια ζωή στις Κυκλάδες. Από μόνο του ωστόσο, αυτό δεν αρκεί. Για να διασφαλιστεί η ουσιαστική και μακροπρόθεσμη προστασία της περιοχής, απαιτείται η άμεση στελέχωση και διασφάλιση των απαραίτητων πόρων για την πλήρη λειτουργία της Μονάδας Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Κεντρικού Αιγαίου -ΟΦΥΠΕΚΑ, καθώς και η εξασφάλιση της επιχειρησιακής ικανότητας του Λιμενικού Σώματος», δηλώνει ο Δρ. Σπύρος Κοτομάτας, υπεύθυνος των δράσεων του WWF Ελλάς στη Γυάρο.

Ακόμα, απαραίτητο είναι να ολοκληρωθεί άμεσα και να εγκριθεί η Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη της ΘΠΠ Γυάρου που έχει βγει πρόσφατα σε διαβούλευση, ώστε να εκδοθεί το Προεδρικό Διάταγμα προστασίας που εκκρεμεί εδώ και τέσσερα χρόνια, σύμφωνα με τη WWF Ελλάς. Εξίσου σημαντικό είναι να ολοκληρωθεί και το Σχέδιο Διαχείρισης, με κατάλληλη διαβούλευση με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και ειδικά αυτούς που είχαν συνεισφέρει στην αρχική πρόταση θεσμοθέτησης της ΘΠΠ.

Τέλος, χρειάζεται να διασφαλιστεί η απαραίτητη χρηματοδότηση για τη συνέχιση της παρακολούθησης της κατάστασης του χερσαίου και θαλάσσιου περιβάλλοντος, και ειδικά των ιχθυαποθεμάτων της περιοχής από το Ελληνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών, ώστε να είναι δυνατή η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των μέτρων προστασίας.