Μειώνεται ο πληθυσμός της άγριας ζωής

Σοκ προκαλούν τα ευρήματα έκθεσης της περιβαλλοντικής οργάνωσης WWF, η οποία καταδεικνύει ότι στο διάστημα από το 1970 έως το 2018 καταγράφηκε μία κατακόρυφη μείωση των πληθυσμών της άγριας ζωής κατά 69%!

Η έκθεση «Ζωντανός Πλανήτης» (επιστημονική έκδοση του WWF), αποτελεί μια περιεκτική μελέτη των τάσεων της παγκόσμιας βιοποικιλότητας.

Τα ευρήματα καταγράφουν ότι από το 1970 έως το 2018 υπάρχει σε όλο τον κόσμο μείωση κατά μέσο όρο 69% στους πληθυσμούς άγριας ζωής, για τους οποίους υπάρχουν δεδομένα παρακολούθησης (θηλαστικά, πτηνά, αμφίβια, ερπετά, ψάρια), με τους πληθυσμούς των ειδών που συναντώνται σε οικοσυστήματα γλυκού νερού (λίμνες, ποτάμια), να έχουν υποστεί τη μεγαλύτερη μείωση (83%) από όλα τα είδη συνολικά. Οι βασικοί παράγοντες που ευθύνονται για τη μείωση των πληθυσμών άγριας ζωής σε παγκόσμιο επίπεδο, σύμφωνα με την έκθεση, είναι η υποβάθμιση και η απώλεια οικοσυστημάτων, η υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων, η εξάπλωση των ξενικών ειδών, η ρύπανση, αλλά και η κλιματική κρίση. Σύμφωνα με την έκθεση οι δράσεις που έχουν γίνει έως σήμερα δεν είναι αρκετές ώστε να επιτευχθούν κρίσιμης σημασίας πλανητικοί στόχοι, όπως ο περιορισμός της παγκόσμιας αύξησης της θερμοκρασίας στον 1,5o C και η αντιστροφή της απώλειας βιοποικιλότητας έως το 2030.

Σχολιάζοντας τα ευρήματα της έκθεσης, ο γενικός διευθυντής του WWF International, Marco Lambertini, δήλωσε: «Καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε δύο ανθρωπογενείς προκλήσεις που συνδέονται άμεσα μεταξύ τους και απειλούν ευθέως τόσο την παρούσα, όσο και τις μελλοντικές γενιές: την κλιματική κρίση και την απώλεια βιοποικιλότητας. Το WWF εκφράζει την έντονη ανησυχία του για αυτά τα νέα δεδομένα που δείχνουν μια καταστροφική μείωση των πληθυσμών της άγριας ζωής (…)».

Η Παναγιώτα Μαραγκού, επικεφαλής προγραμμάτων προστασίας περιβάλλοντος στο WWF Ελλάς, σχολίασε: «Μόνο όταν η κατάσταση της υγείας του πλανήτη μας είναι καλή και καταγράφεται μια σταθερή ανάκαμψη της βιοποικιλότητας μέσω ριζικών αλλαγών στην παραγωγή και ενός επαρκούς θεσμικού πλαίσιο προστασίας, θα μπορούμε να μιλάμε για έναν βιώσιμο μέλλον και για τους ανθρώπους. Είμαστε άρρηκτα συνδεδεμένοι με τη φύση με όλες της τις εκφάνσεις και ως εκ τούτου, κυβερνήσεις, επιχειρήσεις και πολίτες, όλοι μας οφείλουμε -ο καθένας από τη μεριά του και στο μέτρο που του αναλογεί- να δρούμε προς όφελος αυτής της αλληλεξάρτησης».

Η πανίδα στην Πάρο και τις Κυκλάδες

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα aboutparos.gr, στην Πάρο συναντώνται περί τα 200 είδη πουλιών. Άλλα παραμένουν μόνιμα στο νησί, άλλα για κάποιους μήνες (από άνοιξη έως καλοκαίρι) και άλλα την περίοδο της μετανάστευσης.

Πιο συγκεκριμένα, στην Πάρο συναντάμε διάφορα θαλασσοπούλια, (ασημόγλαρους, αιγαιόγλαρους, καρμοράνους κλπ), διάφορα αρπακτικά και κορακιόμορφα (μαυροπετρίτες, κοράκια, αετογερακίνες, μελισσοφάγοι), στρουθιόμορφα (αηδόνια, καρδερίνες, χελιδόνια, σπουργίτια, τσίχλες, σουσουράδες, κουρούνες, κοράκια, φλώροι), περιστερόμορφα (περιστέρια, αγριοπερίστερα, δεκαοχτούρες), γλαυκόμορφα (γκιώνηδες, κουκουβάγιες) και διάφορα άλλα.

Επίσης, θα δούμε πέρδικες που είναι χαρακτηριστικό πτηνό της Πάρου και ακόμα αποδημητικά όπως μπεκάτσες, φάσες, τρυγόνια και αρκετά υδρόβια. Συναντάμε ακόμα, τα θηλαστικά: λαγό, αγριοκούνελο, νυφίτσα.

Σημειώνουμε ακόμα, ότι η γεωγραφική θέση της Πάρου την καθιστά πολύ σημαντικό τόπο διαβίωσης μίας πλούσιας ορνιθοπανίδας. Μερικά από τα 200 διαφορετικά είδη πουλιών που φιλοξενούνται στο νησί είναι ενδημικά, ενώ τα περισσότερα είναι μεταναστευτικά και χρησιμοποιούν την Πάρο ως ενδιάμεσο σταθμό των ταξιδιών τους την άνοιξη και το φθινόπωρο.

Στην ορνιθοπανίδα της Πάρου περιλαμβάνονται επίσης και ορισμένα σπάνια ή απειλούμενα με εξαφάνιση είδη, όπως ο Θαλασσοκόρακας (Phalacrocorax aristotelis), ο Πορφυροτσικνιάς (Ardea purpurea), η Χαλκόκοτα (Plegadis falcinellus), ο Λιβαδόκιρκος (Circus pygargus), η Αετογερακίνα (Buteo rufinus), ο Σπιζαετός (Hieraaetus fasciatus), ο Μαυροπετρίτης (Falco eleonorae), η Πετροτριλίδα (Burhinus oedicnemus), ο Αιγαιόγλαρος (Larus audouinii) κ.α..

Τέλος, στην κοιλάδα, κοντά στα Ψυχοπιανά, τους καλοκαιρινούς μήνες εμφανίζεται ένα είδος πεταλούδας που την ημέρα μένει ακίνητη πάνω στους κορμούς των δέντρων και στους βράχους, ενώ κατά το απόγευμα ανεβαίνει στα φυλλώματα.

Το Σεπτέμβριο, οι θηλυκές πεταλούδες εγκαταλείπουν την κοιλάδα, ταξιδεύοντας μόνο νύχτα, και πηγαίνουν σε περιοχές με θαμνώδη βλάστηση, όπου γεννάνε τα αβγά τους και πεθαίνουν. Η περιοχή αυτή, γνωστή και ως «οι Πεταλούδες της Πάρου», είναι προστατευόμενος βιότοπος του Natura 2000, με κωδικό GR4220016, κατά μία έκταση 1,02 τ.χλμ.

Οι πεταλούδες της Πάρου ξεχωρίζουν από τα υπέροχα χρώματά τους (καφέ-μαύρο, με κιτρινόλευκες άκρες και κατακόκκινα φτερά όταν τα έχουν ανοικτά). Αυτό συμβαίνει επειδή, οι θηλυκές αναζητούν μέρος για να αφήσουν τα αυγά τους και μετά πεθαίνουν. Οι κάμπιες βγαίνουν από τα αυγά τον Οκτώβριο και γίνονται πεταλούδες τον Μάιο. Από τον Ιούνιο έως τον Αύγουστο μένουν πάνω στους κορμούς των δέντρων, για να ζευγαρώσουν τον Αύγουστο, συνεχίζοντας τον κύκλο της αναγέννησης.

Στους υγροτόπους

Δέκα, συνολικά, υγρότοποι στην Πάρο, φιλοξενούν τα περίπου 200 είδη πουλιών, όπως σταχτοτσικνιάδες, ερωδιούς, πελαργούς, κορμοράνους.

Χαρακτηριστικό πτηνό στην Πάρο είναι η πέρδικα και συναντάμε αποδημητικά όπως μπεκάτσες, φάσες, τρυγόνια και αρκετά υδρόβια.

Σημαντικότερος υγρότοπος είναι η Αλυκή, στην οποία κατά καιρούς οργανώνονται πεζοπορικές, φυσιολατρικές και ποδηλατικές εκδρομές και ξεναγήσεις για τους ξένους επισκέπτες. Άλλες προστατευόμενες χαρακτηρισμένες περιοχές Natura είναι το έλος στις Κολυμπήθρες και η λιμνοθάλασσα της Σάντα Μαρίας, 2 χιλιόμετρα ανατολικά της Νάουσας, με εμβαδόν 20 στρέμματα. Ανάμεσα στους θάμνους και τα λιγοστά δάση ψηλότερης βλάστησης, μπορεί να διακρίνετε λαγούς και αγριοκούνελα που αφθονούν στην παριανή φύση.

Αρπακτικά και θηλαστικά στις Κυκλάδες

Στα αρπακτικά κυριαρχούν ο φιδαετός, ο σπιζαετός και ο μαυροπετρίτης, τυπικός καλοκαιρινός επισκέπτης του Αιγαίου που φωλιάζει σε ακατοίκητες βραχονησίδες ή απόκρημνα βράχια και είναι το πιο σημαντικό σε παγκόσμιο επίπεδο πουλί που φιλοξενεί η Ελλάδα. Νυχτόβια αρπακτικά είναι η κουκουβάγια και ο γκιώνης.

Στις Κυκλάδες ζουν κάποια τοπικά ενδημικά ερπετά: η οχιά της Μήλου (Μήλος, Κίμωλος, Πολύαιγος, Σίφνος), η σαύρα της Μήλου (Μήλος, Αντίμηλος, Κίμωλος), το κροκοδειλάκι (Δήλος, Νάξος, Πάρος, Αντίπαρος, Μύκονος) και το (πιο κοινό) φίδι λαφιάτης.

Στα θηλαστικά των Κυκλάδων ξεχωρίζει το σπάνιο αγριοκάτσικο της Αντιμήλου, που ζει μόνο στο συγκεκριμένο νησί. Σε πολλά νησιά διαβιώνουν λαγοί και αγριοκούνελα. Στα θαλάσσια θηλαστικά περιλαμβάνονται η μεσογειακή φώκια (το πιο σημαντικό θηλαστικό του Αιγαίου) και τα διάφορα είδη δελφινιού (ρινοδέλφινο, μαυροδέλφινο, σταχτοδέλφινο).

ΠΗΓΕΣ: wikipedia.org, ιστοσελίδα δήμου Πάρου, aboutparos.gr, animalplanet-stores, wwf.