Στάχτη και χρησιμότητα | Του Π. Δημόπουλου

Κάποιοι προνόησαν και μάζεψαν τη στάχτη τον χειμώνα από το τζάκι, την ξυλόσομπα, ή τον ξυλόφουρνό τους.

Στις μέρες μας, επιβάλλεται να αξιοποιούμε τα πάντα από οικονομική άποψη, αλλά και από οικολογική συνείδηση, αναδεικνύοντας παλιούς τρόπους παραδοσιακής ανακύκλωσης. Βλέπουμε μερικά οφέλη, από το προϊόν που παράγεται από την καύση του ξύλου, την στάχτη.

Η στάχτη έχει ευεργετικές ιδιότητες, με πολλαπλά οφέλη στα φυτά και τις καλλιέργειές μας. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί, ως οικολογική λίπανση στα φυτά, τα δέντρα, τα λαχανικά, τη βελτίωση του εδάφους και την οικολογική προστασία των φυτών. Η στάχτη είναι πλούσια σε θρεπτικά στοιχεία όπως το κάλιο, το νάτριο, το φώσφορο, το μαγνήσιο, το θείο, καθώς και σε ιχνοστοιχεία χαλκού, κοβαλτίου, βορίου, και μαγγανίου. Είναι πολύ χρήσιμη σε καλλιέργειες, όπως οι ντομάτες, οι πατάτες, ο αρακάς, τα φασόλια, το σπανάκι, τα σκόρδα και τα σιτηρά. Καλύτερη εποχή για να ενσωματώνεται στον κήπο, είναι το τέλος του χειμώνα -αρχές άνοιξης- όπου διασκορπίζεται και παραχώνεται επιφανειακά, σε βάθος 10-20 εκατοστά. Κάνει το χώμα πιο αφράτο και βοηθάει στον αερισμό του, με αποτέλεσμα να αναπτύσσεται καλύτερα το ριζικό σύστημα των φυτών.

Ανεβάζει το PH του εδάφους και γι’ αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εδαφοβελτιωτικό και να αναμιχθεί με άλλα υλικά όπως κομπόστ, κοπριά, περλίτη.

Διορθώνει, τα όξινα και προβληματικά εδάφη, που διαθέτουν χαμηλό ΡΗ που περιορίζει την ανάπτυξη των φυτών. Η στάχτη, έχει ευρεία εφαρμογή στον κήπο και μπορεί να χρησιμοποιηθεί από ερασιτέχνες, αλλά και από επαγγελματίες βιοκαλλιεργητές. Είναι ένα πολύ καλό απωθητικό, για τα σαλιγκάρια και τους γυμνοσάλιαγκες. Ρίχνουμε γύρω από κάθε φυτό 10 cm περίπου απόσταση, ή παράλληλα με τη γραμμή φύτευσης. Η επάλειψη των κορμών των καρποφόρων δέντρων (λεμονιά, μανταρινιά πορτοκαλιά) με πολτό στάχτης προσφέρει προστασία από έντομα και ασθένειες, ενώ διώχνουμε και τα μυρμήγκια.

Άλλες χρήσεις, είναι η επούλωση των πληγών, αφού σκοτώνει τα μικρόβια και επιταχύνει την επούλωση των. Αφού τη διαλύσουμε με χειροποίητο σαπούνι, πλένουμε την πληγή χωρίς να την ξεπλύνουμε αμέσως.

Ακόμη διώχνει τις μυρμηγκοφωλιές, χωρίς να σκοτώνει τα μυρμήγκια. Ρίχνουμε λίγες χούφτες στάχτης στις μυρμηγκοφωλιές, όπου τα μυρμήγκια δεν μπορούν να τη μεταφέρουν αλλά ούτε και να την περάσουν, οπότε μετακομίζουν. Σκορπίζουμε στάχτη σε μερικά σημεία και σκοτεινές γωνιές στις αποθήκες μας και απομακρύνονται κατσαρίδες, έντομα και τρωκτικά. Επίσης και στα ζώα μπορούμε να τη χρησιμοποιήσουμε, ανακατεύοντάς τη με ξίδι, για την απομάκρυνση των τσιμπουριών.

Σβήνουμε τη φωτιά εύκολα και γρήγορα, πετώντας επάνω της στάχτη. Τη χρησιμοποιούμε ακόμα για να κάνουμε διάφανο το θολό κρασί. Είναι τόσο πολλές οι χρήσεις της, που δε θα ξανα-αναφερθούμε ως ένα άχρηστο υλικό, αλλά ως ένα χρήσιμο υλικό, που δεν πρέπει να τυγχάνει πλέον άλλης περιφρόνησης.

Παναγιώτης Δημόπουλος