Η νέα σχολική χρονιά | Του Φρ. Κεφάλα
/Ο εκπαιδευτικός και δημοτικός σύμβουλος Πάρου, Φραγκίσκος Κεφάλας, σημειώνει για τη νέα σχολική χρονιά στο νησί μας:
«Η νέα σχολική χρονιά που ξεκινά σε λίγες μέρες είναι ιδιαίτερα κρίσιμη για την εκπαιδευτική διαδικασία. Οι συνθήκες που δημιουργήθηκαν από την πανδημία έφεραν ουσιαστικά τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς εκτός σχολικού πλαισίου για δύο σχεδόν χρόνια. Η τηλεκπαίδευση παρά τις φιλότιμες προσπάθειες των εκπαιδευτικών δεν λειτούργησε, κυρίως γιατί δεν μπορεί σε καμία περίπτωση στις μικρές ηλικίες να υποκαταστήσει την πραγματική διδασκαλία στην τάξη. Ελπίζουμε όλοι φέτος να μην χρειαστεί να κλείσουν τα σχολεία ώστε επανέλθουν σε μια κανονικότητα.
Προτού ξεκινήσω να γράψω αυτό το άρθρο για τα εκπαιδευτικά πράγματα στο νησί μας, αναζήτησα ένα άρθρο που είχα δημοσιεύσει στη «Φωνή της Πάρου» δύο χρόνια πριν. Προβληματίστηκα ιδιαίτερα γιατί είδα ότι ουσιαστικά τα σοβαρά προβλήματα παραμένουν και διογκώνονται.
Η νέα σχολική χρονιά με τη συνδρομή των υπηρεσιών του δήμου και της σχολικής επιτροπής βρίσκει τα σχολεία σε καλό επίπεδο στον τομέα της υλικοτεχνικής υποδομής. Ωστόσο, η Παροικιά στην οποία συγκεντρώνεται και το μεγαλύτερο μέρος των μαθητών εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σοβαρά θέματα στον τομέα της σχολικής στέγης, με το σύνολο σχεδόν των σχολικών κτιρίων να μην μπορεί να καλύψει στον αριθμό των μαθητών με βάση τις σύγχρονες εκπαιδευτικές ανάγκες. Έγιναν κάποιες σημαντικές παρεμβάσεις βελτίωσης των κτιρίων αλλά στην κατεύθυνση της δημιουργίας νέων αιθουσών και σχολείων το μόνο που επιτεύχθηκε ήταν η τοποθέτηση 6 νέων αιθουσών προκάτ στο Γυμνάσιο Πάρου που αντικατέστησαν τις τρεις υπάρχουσες.
Η μελέτη του κτιρίου για το 2ο Γυμνάσιο δεν προχωρά αφού μετά από ένα ολόκληρο χρόνο δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα η μεταβίβαση του οικοπέδου από την Περιφέρεια στον δήμο. Το 2ο δημοτικό εξακολουθεί να αντιμετωπίζει τεράστια στεγαστικά προβλήματα, ενώ τα τέσσερα νηπιαγωγεία, λειτουργούν σε νοικιασμένα κτίρια που καλύπτουν μόνο το ελάχιστο των προδιαγραφών.
Η αναφορά μου σε 2ο Γυμνάσιο και όχι σε νέο κτίριο για το υπάρχον Γυμνάσιο δεν είναι τυχαία. Η μεταφορά ολόκληρου του σχολείου σε εκείνη την περιοχή της πόλης ίσως να μην είναι η καλύτερη επιλογή γιατί θα προκαλέσει σημαντικά προβλήματα κατά την προσέλευση και αποχώρηση των μαθητών. Πέρα από αυτό η φετινή τουριστική περίοδος έδειξε ότι τα επόμενα χρόνια, σε συνδυασμό και με την επικείμενη ολοκλήρωση του αεροδρομίου, θα πρέπει να περιμένουμε μια σημαντική αύξηση των επισκεπτών αλλά και των μόνιμων κατοίκων. Η αύξηση του μαθητικού δυναμικού, είναι πιθανό να οδηγήσει στην αύξηση του δυναμικού του σχολείου πάνω από τους 400 μαθητές οπότε θα πρέπει να δημιουργηθεί έτσι και αλλιώς 2ο Γυμνάσιο.
Η αύξηση του μαθητικού δυναμικού όμως είναι σίγουρο ότι θα προκαλέσει σημαντικά προβλήματα και στη λειτουργία των σχολικών μονάδων της Νάουσας. Το νέο κτίριο του δημοτικού σχολείου πλέον αποδεικνύεται μικρό αφού όλοι σχεδόν οι βοηθητικοί χώροι έχουν μετατραπεί σε αίθουσες διδασκαλίας, ενώ και το κτίριο του Γυμνασίου τα επόμενα χρόνια θα αποδειχθεί μικρό για τα παιδιά που θα τελειώνουν το δημοτικό. Χρειάζεται άμεσα προγραμματισμός για να μπουν οι βάσεις (αγορά οικοπέδου ή αξιοποίηση των ήδη υπαρχόντων) για τη δημιουργία ενός νέου κτιρίου στο οποίο θα μπορέσει να μεταστεγαστεί το Γυμνάσιο, ώστε να αξιοποιηθεί το υπάρχον κτίριο από το γειτνιάζον δημοτικό σχολείο.
Το ζήτημα της στέγασης τόσο σε προσφορά αλλά και σε κόστος, δημιουργεί σημαντικά προβλήματα στους εκπαιδευτικούς. Ήδη στους μόνιμους εκπαιδευτικούς του νησιού μας αρχίζει να αναπτύσσεται μια τάση φυγής αφού η εύρεση στέγης για όλο το χρόνο, σε τιμές που να αντιστοιχούν στους μισθούς είναι πλέον πολύ δύσκολη υπόθεση. Την φετινή χρονιά υπάρχουν αρκετοί νεοδιόριστοι εκπαιδευτικοί στο νησί και είναι απαραίτητο να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις να μείνουν όσο το δυνατό περισσότερο στο νησί και όχι να φύγουν με την πρώτη ευκαιρία. Απαιτούνται παρεμβάσεις τόσο σε κεντρικό πολιτικό επίπεδο όσο και σε τοπικό, οι οποίες θα ενισχύουν τους εκπαιδευτικούς διαφορετικά σε μερικά χρόνια τα σχολεία θα υποφέρουν από έλλειψη μόνιμου προσωπικού.
Θα ήταν παράληψη εκ μέρος μου να μην αναφερθώ στη δημιουργία του Ενιαίου Ειδικού Επαγγελματικού Γυμνασίου - Λυκείου που φέτος θα λειτουργήσει για 2η χρονιά. Με την βοήθεια του δήμου και της την αποδοχή της τοπικής κοινωνίας το σχολείο βρίσκεται σε πολύ καλό δρόμο. Έχοντας ωστόσο τη δέσμευση της Περιφερειακής διευθύντριας ότι αν βρεθεί κτίριο θα δημιουργηθεί και ειδικό δημοτικό σχολείο ο δήμος μας πρέπει να κινητοποιηθεί γιατί οι ανάγκες υπάρχουν και πρέπει να καλυφθούν. Κτίρια υπάρχουν, ίσως χρειάζονται βελτιώσεις αλλά αν υπάρχει πολιτική βούληση τότε, όπως φάνηκε και στην περίπτωση του ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ-Λ, όλα μπορούν να γίνουν.
Κλείνοντας θα αναφερθώ στο ζήτημα της ελάχιστης βάσης εισαγωγής για την εισαγωγή στα πανεπιστήμια. Δυστυχώς στη χώρα μας κυριαρχεί η αντίληψη ότι σκοπός του σχολείου αλλά και του κάθε μαθητή ξεχωριστά είναι η εισαγωγή στο πανεπιστήμιο. Τα κόμματα εξουσίας από τη δεκαετία του ’80 και μετά προσπαθώντας να ικανοποιήσουν τις πελατειακές τους σχέσεις, δημιούργησαν πολλές στρεβλώσεις στο σύστημα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε όλα τα επίπεδα.
Στην προσπάθεια λοιπόν να περιορίσουν τις επιπτώσεις που έχουν προκύψει από τις δικές τους επιλογές, μεταφέρουν την ευθύνη στους ίδιους τους μαθητές με την εισαγωγή της ελάχιστης βάσης πρόσβασης. Οι χαμηλές επιδόσεις όμως είναι και αποτέλεσμα των θεμάτων των εξετάσεων, που δεν έχουν καμία σχέση με τη διδακτική πραγματικότητα του δημόσιου σχολείου. Πώς μπορεί να απαιτείται από το εκπαιδευτικό σύστημα οι μαθητές να είναι σε θέση να ανταποκριθούν σε θέματα τέτοιου βαθμού δυσκολίας ενώ το σχολείο δεν τους έχει προετοιμάσει για αυτά; Πολύ μεγαλύτερο πρόβλημα από την ελάχιστη βάση εισαγωγής προκύπτει από το γεγονός ότι θεωρώντας την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση απλά σαν το μέσο για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια, όλη η προσοχή δίνεται στο σύστημα πρόσβασης σε αυτήν και δε δίνουμε την απαιτούμενη σημασία στους στόχους και το περιεχόμενο που θα πρέπει να έχουν αυτές οι κατώτερες βαθμίδες. Περιεχόμενο που πρέπει να καλλιεργεί δεξιότητες που θα είναι χρήσιμες στη ζωή όλων των παιδιών, είτε μπορέσουν να φτάσουν μέχρι το πανεπιστήμιο είτε όχι. Άλλωστε όσο καλό και να είναι γνωστικά ένα εκπαιδευτικό σύστημα, τι είδους επιστήμονες θα δημιουργεί αν οι μαθητές δεν έχουν αναπτύξει τις δεξιότητες που χρειάζονται για να είναι λειτουργικοί σε μια δημοκρατική κοινωνία, αν το μόνο για το οποίο προετοιμάζονται είναι να αποστηθίζουν κείμενα και τυποποιημένες μεθόδους επίλυσης ασκήσεων;
Καλή σχολική χρονιά με τα σχολεία ανοιχτά, με υγεία και πρόοδο στους μαθητές και στις οικογένειες τους».