«Πονοκέφαλο» προκαλεί στους καταναλωτές το συνεχιζόμενο μπαράζ ανατιμήσεων σε βασικά αγαθά και προϊόντα, που σαφώς έχει αντίκτυπο στο πορτοφόλι τους. Δύο από αυτά, που απασχολούν τελευταία πιο έντονα, είναι πλέον το ψωμί και τα αρτοπαρασκευάσματα που από καθημερινά είδη τείνουν να γίνουν ...πολυτελείας.

Ήδη η τιμή της απλής φρατζόλας έχει παγιωθεί πάνω από 1,00 ευρώ και φθάνει ακόμα και το 1,50 ευρώ, ωστόσο αυτή διαμορφώνεται ελεύθερα από τους αρτοποιούς και αναλόγως με το είδος του ψωμιού, καθώς το χωριάτικο αγγίζει και τα 2,80 ευρώ το κιλό.

Επίσης, καταγράφεται σε μικρή έρευνα της εφημερίδας μας στην τοπική κοινωνία, ότι αρκετός κόσμος έχει περιορίσει την κατανάλωση ψωμιού, αγοράζει ψωμί μέρα παρά μέρα, ή και ακόμα κάποιοι μπαίνουν στην διαδικασία να φτιάξουν το δικό τους στο σπίτι.

Προβληματισμός στους αρτοποιούς

Πρωτόγνωρες δυσκολίες βιώνουν ολοένα και περισσότερο οι αρτοποιοί, σε γενικό πλαίσιο, λόγω της ενεργειακής κρίσης και του αυξανόμενου κόστους παραγωγής, με την αγωνία για το πως θα εξελιχθεί η επόμενη ημέρα του κλάδου αλλά και με τον προβληματισμό για τις δυσκολίες των καταναλωτών να ανταποκριθούν στο περιβάλλον των ανατιμήσεων και του πληθωρισμού.

Όπως είναι γνωστό, οι ανατιμήσεις αυτές αποδίδονται στον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας, καθώς πρόκειται για χώρες που είναι και οι δύο σημαντικοί εξαγωγείς σιτηρών και λιπασμάτων. Έτσι και στη χώρα μας, που πλέον σε άλευρα έχει πολύ μεγάλη εξάρτηση, έχουμε αυξήσεις στην τιμή του ψωμιού.

Όπως αναφέρουν εκπρόσωποι του κλάδου, η κατανάλωση των αρτοσκευασμάτων, συμπεριλαμβανομένου του ψωμιού, στα αρτοποιεία έχει μειωθεί κατά 20% την χρονιά που διανύουμε σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Η τιμή των απαραίτητων πρώτων υλών για την παραγωγή του ψωμιού -όπως είναι το ηλιέλαιο, το βούτυρο, η μαργαρίνη, η ζάχαρη, τα υλικά συσκευασίας- αυξάνεται συνεχώς, ενώ οι τιμές των αλεύρων έχουν σχεδόν διπλασιαστεί, με αποτέλεσμα η φετινή τιμή του ψωμιού να εμφανίζει σταδιακή άνοδο της τάξης περίπου του 15-16%, σε σύγκριση μ’ αυτήν της περσινής.

Κοινή εκτίμηση της διοίκησης της Ομοσπονδίας Αρτοποιών Ελλάδος είναι ότι η πολιτεία θα πρέπει μέσω στοχευμένων μέτρων να στηρίζει τον κλάδο και τους επαγγελματίες που τα τελευταία χρόνια δίνουν αγώνα για να κρατήσουν όρθιες τις επιχειρήσεις τους.

Μειώθηκε κατά 20% η κατανάλωση

Συνέπεια αυτών που συμβαίνουν δε θα μπορούσε άλλη από τη μείωση της κατανάλωσης και των πωλήσεων.

Έτσι, σύμφωνα με όσα γνωστοποίησε ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αρτοποιών Ελλάδος, Μιχάλης Μούσιος, η κατανάλωση του ψωμιού στα αρτοποιεία έχει μειωθεί κατά 20% τη χρονιά που διανύουμε σε σύγκριση με πέρυσι. Ωστόσο, επεσήμανε ότι στο ποσοστό αυτό συμπεριλαμβάνονται όλα τα προϊόντα του φούρνου. Δηλαδή, το 20% είναι στη μείωση του τζίρου των αρτοποιών.

Σε επίπεδο Πάρου βέβαια, η εικόνα ήταν πολύ ικανοποιητική -και υψηλότερη σε πολλές περιπτώσεις των προηγούμενων ετών- κατά την καλοκαιρινή περίοδο με δεδομένο την πολύ καλή τουριστική κίνηση και αυτό το αναγνωρίζουν οι επαγγελματίες αρτοποιοί, τονίζοντας όμως την αγωνία τους για το τι θα συμβεί από χειμώνα.

Τι λένε για το θέμα αρτοποιοί της Πάρου

Ραγκούσης Αντώνης (Φούρνοι Παροικιάς-Νάουσας):

«Τα πάντα έχουν διπλασιαστεί. Η ενέργεια ανέβηκε 100%, οι πρώτες ύλες αυξήθηκαν 10-15% και εμείς αναγκαστήκαμε να προχωρήσουμε σε μία ανατίμηση 15-20% στα προϊόντα στην προσπάθεια να ισοσκελίσουμε κάπως την κατάσταση.

Η αλήθεια είναι ότι δεν ξέρουμε τι μας ξημερώνει και ο χειμώνας ενδέχεται να είναι πολύ δύσκολος για όλους μας, κάτι το οποίο απεύχομαι. Υπάρχουν έξοδα που πιθανόν ο κόσμος δε βλέπει, όμως δεν μπορούμε να κάνουμε περαιτέρω αυξήσεις στα προϊόντα. Από εκεί και πέρα, όσο περισσότερες απαιτήσεις έχει ένα κατάστημα, τόσο μεγαλώνουν και τα έξοδα. Για εμάς η σεζόν που ολοκληρώνεται πήγε πάρα πολύ καλά, συμπεριλαμβανόμενου και του Σεπτεμβρίου. Υπήρχε ανταπόκριση του κόσμου και αυξημένη κίνηση».

Περαντινός Κωνσταντίνος (Φούρνος Μάρπησσας):

«Η κατάσταση έχει χτυπήσει ...κόκκινο. Προσπαθούμε να συγκρατήσουμε τις τιμές, αλλά αυτό είναι αδύνατο. Και παρότι αυτή τη στιγμή έχουμε στο αλεύρι μια σχετική συγκράτηση τιμής, δεν ξέρουμε τι θα αντιμετωπίσουμε το επόμενο διάστημα. Οι τιμές αλλάζουν συνεχώς.

Έχουμε φτάσει στο σημείο να κάνουμε αυξήσεις από 15-20% για να ανταπεξέλθουμε και κάνουμε προσπάθεια να απορροφήσουμε κάποιες. Αλλά ειδικά στο ρεύμα και στο πετρέλαιο οι αυξήσεις είναι υπέρογκες και δεν μπορούμε να τις απορροφήσουμε. Το επίπεδο κίνησης το καλοκαίρι ήταν ικανοποιητικό, περιμένουμε πλέον να δούμε τι θα γίνει τον χειμώνα».

Χανιώτης Γιώργος (Φούρνος Αγκαιριάς):

«Σίγουρα υπάρχουν αυξήσεις και στο ρεύμα και στις πρώτες ύλες, όμως κάναμε κι εμείς αυξήσεις για να τις απορροφήσουμε σε σημαντικό βαθμό. Προσπαθούμε να έχουμε προσιτές τιμές για τον καταναλωτή και να κρατάμε ψηλά το θέμα της ποιότητας.

Πιστεύω ότι τα πράγματα δεν είναι τόσο τραγικά και ειδικά σε εμάς εδώ που είμαστε νησί. Αν πει αρτοποιός ή επαγγελματίας ότι έχει δει φέτος οικονομικό πρόβλημα, μάλλον λέει ψέματα ή είχε συνηθίσει σε εποχές που κέρδιζε περισσότερα. Φέτος είχαμε πολύ κόσμο και υπήρχε μεγάλη κίνηση. Ναι, δεν ξέρουμε πως θα πάει η κατάσταση, αλλά είναι λογικό να έχει και ανηφόρα και κατηφόρα».

Ζουμής Νίκος (Ξυλόφουρνος Υστέρνι):

«Το ξύλο είναι ιδιαίτερο μέσο παραγωγής, το οποίο δημιουργεί προβλήματα που ο κόσμος δεν τα αντιλαμβάνεται. Έχει επιπλέον διαδικασία και υψηλό κόστος.

Επίσης, οι χονδρέμποροι δημιουργούν μία τεχνητή έλλειψη, ώστε να ανεβαίνει η τιμή, με συνέπεια να μη βρίσκουμε εύκολα ξύλα. Από την άλλη πλευρά οι αλευροβιομηχανίες έχουν ανοδικές τάσεις και το ρεύμα είναι τέσσερις φορές πάνω σε σύγκριση με πέρυσι. Το ψωμί είναι προϊόν ημέρας και βασικό για κάθε σπίτι και οικογένεια. Βέβαια, κάθε ανατίμηση στον πελάτη του φαίνεται …βουνό. Κάναμε αυξήσεις από 15-20% για να ανταπεξέλθουμε και προσπαθούμε, πάντα με γνώμονα και την ποιότητα, να κρατήσουμε από εδώ και πέρα τις τιμές. Γενικά υπάρχει ικανοποίηση από την κίνηση του καλοκαιριού, όμως να σημειώσω ότι ήταν δύσκολη η εύρεση προσωπικού. Τέλος, θέλω να πω ότι χρειάζεται στήριξη στα ντόπια προϊόντα».

Προσπάθεια να μην αυξηθούν οι τιμές

Δύσκολη διαφαίνεται η κατάσταση και για τον ερχόμενο χειμώνα, ωστόσο όπως επισημαίνεται οι αρτοποιοί καταβάλλουν προσπάθεια να μην αυξήσουν τις τιμές. Σχετικά ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αρτοποιών Ελλάδος, Μ. Μούσιος, αναφέρει: «Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε σε όλα τα αρτοποιεία της χώρας εδώ και καιρό είναι η ηλεκτρική ενέργεια. Παρόλο που υπάρχει κρατική επιδότηση η τιμή της κιλοβατώρας κυμαίνεται από 18 έως 22 λεπτά, ενώ πληρώναμε από 7 έως 10 λεπτά. Είχαμε μια σημαντική αύξηση το προηγούμενο τρίμηνο, στις τιμές των πρώτων υλών, ιδιαίτερα στα άλευρα. Πλέον όμως παραμένουν υψηλά μεν, αλλά σταθερά δε. Έτσι, βλέποντας την δύσκολη κατάσταση που επικρατεί και με τις τιμές των πρώτων υλών να είναι σταθερές, γίνονται προσπάθειες να μην υπάρξουν αυξήσεις για κάποιο χρονικό διάστημα στα προϊόντα άρτου».

Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για την Ε.Ε.

Τα συγκεντρωτικά στοιχεία για τις ανατιμήσεις στο ψωμί τον Αύγουστο, δημοσιοποίησε η Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία, με τα χαρακτηριστικά της ακρίβειας να είναι πιο δυσοίωνα από κάθε άλλη φορά. Ειδικότερα, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, ο πληθωρισμός τον Αύγουστο του 2022 βρέθηκε στο 11,4% και η τιμή του ψωμιού στην Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν κατά μέσο όρο 18% υψηλότερη από τον Αύγουστο του 2021. Πρόκειται για τεράστια αύξηση συγκριτικά με τον Αύγουστο του 2021, όταν η τιμή του ψωμιού ήταν κατά μέσο όρο 3% υψηλότερη από τον Αύγουστο του 2020.

Οι αυξήσεις πάντως δεν ήταν ίδιες σε όλες τις χώρες. Ο υψηλότερος μέσος ρυθμός μεταβολής των τιμών του ψωμιού καταγράφηκε στην Ουγγαρία (+66% τον Αύγουστο του 2022), ακολουθούμενη από τη Λιθουανία (+33%), την Εσθονία και τη Σλοβακία (+32%). Ενώ, αντίθετα, ο χαμηλότερος μέσος ρυθμός μεταβολής της τιμής του ψωμιού καταγράφηκε στη Γαλλία (+8% τον Αύγουστο του 2022), την Ολλανδία και το Λουξεμβούργο (+10%).

Σημαντικό θέμα η εκχώρηση ονομασίας

Ένα ακόμη σημαντικό θέμα που έχει θέσει η Ομοσπονδία Αρτοποιών Ελλάδος και σαφώς επηρεάζει τον κλάδο, είναι το θέμα της εκχώρησης ονομασίας, αφού οι επαγγελματίες αρτοποιοί αγωνίζονται να αλλάξει ο νόμος του 2015 που έδωσε το δικαίωμα να ονομάζονται «αρτοποιεία» ακόμα και τα σημεία που ζεσταίνουν κατεψυγμένο ψωμί.

Όπως, χαρακτηριστικά επισημαίνει ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Μιχάλης Μούσιος, ένα από τα βασικά προβλήματα που πλήττουν τη βιοτεχνική αρτοποιεία είναι και η χρήση του ονόματος «φούρνος-αρτοποιείο» από τα σούπερ μάρκετ και υπερμάρκετ που προβαίνουν στην έψηση ψωμιού.

«Αυτή η δυνατότητα χορηγήθηκε στα σούπερ μάρκετ το 2015, μια εξέλιξη που έχει προκαλέσει μεγάλη μείωση στον τζίρο της βιοτεχνικής αρτοποιίας ο οποίος από τρία δισεκατομμύρια ευρώ που ήταν μέχρι και το 2015, την τελευταία επταετία έχει μειωθεί στα 2,5 δισ. ευρώ. Δηλαδή λιγότερα κατά 500 εκατ. Η ονομασία «φούρνος-αρτοποιείο» ανήκει δικαιωματικά στους αρτοποιούς γιατί αυτοί είναι που ζυμώνουν, πλάθουν, ψήνουν και προβαίνουν στη διάθεση του ψωμιού στον ίδιο χώρο, ενώ τα πολυκαταστήματα κάνουν μόνο την έψηση κατεψυγμένου ψωμιού και έτσι δεν έχουν κανένα δικαίωμα να χρησιμοποιούν την ονομασία «φούρνος-αρτοποιείο». Για το λόγο αυτό, ήδη έχει ξεκινήσει αγώνας της Ομοσπονδίας προς την κυβέρνηση και την αντιπολίτευση να στηρίξουν το δίκαιο αίτημα των αρτοποιών, γιατί διαφορετικά θα οδηγηθούμε στη συρρίκνωση των αρτοποιείων. Και αυτά που πλήττονται περισσότερο είναι τα περιφερειακά συνοικιακά αρτοποιεία», τονίζει ο κ. Μούσιος.

ΠΗΓΗ: Έντυπη έκδοση «ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥ» (30/9/2022)