Εγκρίθηκε στις 1/4/2022 η ένταξη στο Πρόγραμμα «ΥΜΕΠΕΡΑΑ» του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, η χρηματοδότηση έργου με αντικείμενο «Αναβάθμιση Εξωτερικού δικτύου ύδρευσης Αγκαιριάς – Αλυκής Πάρου», που είχε υποβάλλει η ΔΕΥΑ Πάρου.

Πρόκειται για ένα σημαντικό έργο και αφορά την ανακατασκευή των κεντρικών αγωγών ύδρευσης της ευρύτερης περιοχής Αγκαιριάς, Αλυκής, Κάμπου και Τρυπητής. Ο συνολικός προϋπολογισμός της πράξης είναι 2.845.000 ευρώ και περιλαμβάνει δύο ανεξάρτητα υποέργα.

Το πρώτο υποέργο έχει αντικείμενο «Σύνδεση δικτύου αφαλάτωσης με δίκτυο Αλυκής-Αγκαιριάς», προϋπολογισμού 950.000 ευρώ. Αφορά την κατασκευή αγωγών για τν μεταφορά νερού από τν δεξαμενής της Μονάδος Αφαλάτωσης Παρασπόρου, στον Αγ. Αρσένιο, προς το δίκτυο διανομής της Αλυκής. Θα τοποθετηθεί κεντρικό δίκτυο από πολυαιθυλένιο HDPE 3ης γενιάς 16 Atm διατομής Φ160, από τη διασταύρωση Πούντας – Αγκαιριάς, μέσω Κάμπου, μέχρι την είσοδο της Αλυκής στη διασταύρωση του χρωματοπωλείου. Επίσης, θα ανακατασκευαστούν πολλά δευτερεύοντα παλαιά δίκτυα στην περιοχή του Κάμπου, στα Γλυσίδια και την Πούντα με νέους αγωγούς διατομών Φ110 και Φ63.

Το δεύτερο ανεξάρτητο υποέργο έχει αντικείμενο «Αντικατάσταση δικτύου αμιάντου Αγκαιριάς», προϋπολογισμού 1.895.000 ευρώ. Βασικός στόχος είναι η κατάργηση των παλαιών ελαττωματικών σωληνώσεων από αμίαντο και η κατασκευή νέων ζωνών για ανεξάρτητη ύδρευση των διαφορετικών διαμερισμάτων της περιοχής. Παράλληλα, θα κατασκευαστεί νέα δεξαμενή 1000m³ στην Τρυπητή, η οποία θα τροφοδοτείται από ομώνυμη γεώτρηση της περιοχής. Η δεξαμενή θα τροφοδοτήσει τις περιοχές του Φάραγγα και των Γλυφών, που αντιμετωπίζουν μέχρι σήμερα προβλήματα υποπίεσης κατά τους θερινούς μήνες. Σε διάφορα σημεία του δικτύου θα εγκατασταθούν σταθμοί με σύγχρονο εξοπλισμό για τη διαχείριση της πίεσης, τον έλεγχο της παροχής και την ανίχνευση διαρροών.

Τα κυριότερα οφέλη που θα προκύψουν από το έργο θα είναι τα εξής:

1) Πλήρης αντικατάσταση του ελαττωματικού κεντρικού δικτύου διανομής της Αγκαιριάς

2) Απομάκρυνση των αγωγών αμιάντου.

3) Μείωση αφανών διαρροών.

4) Μείωση-εκμηδενισμός βλαβών και επεμβάσεων των συνεργείων της ΔΕΥΑΠ.

5) Βελτίωση πίεσης και παροχής προς τους καταναλωτές, ειδικά σε περιοχές όπως ο Φάραγγας, η Τρυπητή, τα Γλυφά και τα Γλυσίδια.

6) Δημιουργία ανεξάρτητων ζωνών ύδρευσης που θα δίνουν την δυνατότητα για καλύτερο έλεγχο του δικτύου και τη βελτιστοποίηση της πίεσης σε περιοχές με διαφορετικό υψόμετρο.

7) Εξασφάλιση επάρκειας νερού για την ευρύτερη περιοχή, καθώς θα υπάρχει πια και άμεση εναλλακτική τροφοδοσία από την αφαλάτωση του Παρασπόρου.

8) Αξιοποίηση νέων ανεκμετάλλευτων μέχρι σήμερα αποθεμάτων νερού, με την ενεργοποίηση γεώτρησης στην Τρυπητή.

Η εκπόνηση της μελέτης, οι αδειοδοτήσεις και η υποβολή του φακέλου και του Τεχνικού Δελτίου έγινε αποκλειστικά από στελέχη της ΔΕΥΑΠ.

Τέλος, η διαδικασία δημοπράτησης θα ξεκινήσει εντός του Απριλίου και η σύμβαση με τον ανάδοχο αναμένεται να υπογραφεί, εκτός απροόπτου, μετά το καλοκαίρι.

Δήλωση Κωβαίου

Ο δήμαρχος Πάρου, Μ. Κωβαίος, για το παραπάνω έργο δήλωσε:

«Η Πάρος συγκαταλέγεται στους σημαντικότερους τουριστικούς προορισμούς παγκοσμίως, συμβάλλοντας ιδιαίτερα στη γενικότερη οικονομική δραστηριότητα και το ΑΕΠ της χώρας από τον τουρισμό, καθώς και στην ενίσχυση του διεθνούς κύρους της.

Είναι φυσικό επακόλουθο αυτή η δυναμική πορεία να απαιτεί συνεχώς βελτίωση των υφιστάμενων έργων αλλά και σχεδίαση νέων έτσι ώστε να μπορούμε να ανταποκρινόμαστε στις απαιτήσεις των σύγχρονων αναγκών. Για τον λόγο αυτό, ο δήμος, συνεχίζοντας τη στενή συνεργασία με όλους τους αρμόδιους παράγοντες και θεσμικούς φορείς της πολιτείας, προχωράει με ταχύ ρυθμό στην εφαρμογή και υλοποίηση ενός ολιστικού σχεδίου βιώσιμη ανάπτυξης.

Στο πλαίσιο αυτό περιλαμβάνεται και η ένταξη της Πράξης «ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΑΓΚΑΙΡΙΑΣ-ΑΛΥΚΗΣ ΠΑΡΟΥ» στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη 2014-2020» που ανακοινώθηκε με απόφαση του Ειδικού Γραμματέα Διαχείρισης Προγραμμάτων ΕΤΠΑ και ΤΣ του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Το συγκεκριμένο έργο, συνολικού προϋπολογισμού 2.845.000 ευρώ, αποτελεί μέρος ενός ολοκληρωμένου προγράμματος σύγχρονων υποδομών που θωρακίζουν τη δημόσια υγεία, διασφαλίζουν καθαρό, ποιοτικό πόσιμο νερό στους πολίτες και προστατεύουν το περιβάλλον.

Είμαστε χαρούμενοι γιατί η πολιτική μας αποφέρει καρπούς, είναι αποτέλεσμα διαβούλευσης με την τοπική κοινωνία και αντιμετωπίζει χρόνια προβλήματα, με μετρήσιμα και απτά αποτελέσματα σε όλους τους τομείς της καθημερινότητας του πολίτη. Προετοιμάζουμε έτσι ένα καλύτερο μέλλον για όλους μας, μετατρέποντας την Πάρο σε μία σύγχρονη, φιλική, καινοτόμα πόλη, υπό το πρίσμα της βιωσιμότητας και της αειφόρου ανάπτυξης».

Η «πράσινη» υποδομή στον Καβουροπόταμο

Το WWF Ελλάς, το Μεσογειακό Ινστιτούτο για τη Φύση και τον Άνθρωπο (MedINA) και το Ινστιτούτο Σπηλαιολογικών Ερευνών Ελλάδας (ΙΝΣΠΕΕ), σε συνεργασία τον δήμο Πάρου και τη ΔΕΥΑΠ, υλοποιούν ένα νέο πιλοτικό έργο στην Πάρο, με στόχο την κατασκευή μιας σειράς μικρών λίθινων αναβαθμών (φράγματα ύψους μερικών δεκάδων εκατοστών) στο ρέμα του Καβουροπόταμου.

Πρόκειται για μία «πράσινη» υποδομή που μπορεί να συμβάλει τοπικά στον εμπλουτισμό των υδατικών πόρων και τη διατήρηση της βιοποικιλότητας

Στο πλαίσιο της έναρξης του προγράμματος την Τρίτη, 12 Απριλίου 2022, στις 18.00, στην αίθουσα του Αρχίλοχου (Παροικιά), θα πραγματοποιηθεί ανοιχτή εκδήλωση παρουσίασης όλων των προγραμματισμένων δράσεων και συζήτησης για τα προσδοκώμενα αποτελέσματα.

Οι λίθινες αναβαθμίσεις

Παραδοσιακά, σε περιοχές όπου η επάρκεια νερού ήταν πάντα ζητούμενο, οι τοπικές κοινωνίες εφάρμοζαν ποικίλους τρόπους για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα της λειψυδρίας. Ανάμεσα σε διάφορα τεχνικά έργα (π.χ. στέρνες), οι μικροί λίθινοι αναβαθμοί κατά μήκος των κοιτών ρεμάτων περιοδικής ροής αποτελούσαν μια παραδοσιακή και αποτελεσματική πρακτική διαχείρισης του νερού στα νησιά της Μεσογείου, η οποία ιστορικά χάνεται στον χρόνο.

Ο σκοπός αυτών των κατασκευών ήταν η μείωση της κλίσης της κοίτης του ρέματος και η συλλογή μικρών ποσοτήτων νερού συνήθως για αρδευτικούς σκοπούς. Ωστόσο, παράλληλα με το παραπάνω, αυτές οι παραδοσιακές κατασκευές επιτελούσαν πάντα δύο ακόμα πολύ σημαντικές λειτουργίες:

• συντελούσαν στην τροφοδότηση των υπόγειων υδροφορέων με γλυκό νερό, μιας και μείωναν την ταχύτητα ροής του νερού συγκρατώντας το και διευκολύνοντας την κατείσδυσή του στο έδαφος, και

• αποτελούσαν σημαντικές εστίες βιοποικιλότητας, οάσεις στο άνυδρο περιβάλλον των κυκλαδίτικων νησιών που φιλοξενούσαν πολλά φυτά και ζώα, ενώ πρόσφεραν πολύτιμο νερό σε όλα τα ζώα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.

Με την εγκατάλειψη της γεωργίας, η πρακτική αυτή στα νησιά ατόνησε. Ωστόσο, τις τελευταίες δεκαετίες γίνονται κάποιες αξιόλογες προσπάθειες για να τεκμηριωθεί η αξία των λίθινων αναβαθμών και να αναβιώσει η πρακτική τους. Η πρώτη συστηματική προσπάθεια στον νησιωτικό χώρο, με σκοπό τον εμπλουτισμό των υπόγειων υδροφορέων και την προστασία από την διάβρωση, έγινε στην Απείρανθο της Νάξου (1992-1994), ενώ η πλέον πρόσφατη παρέμβαση σε νησί έγινε τον Σεπτέμβριο του 2020 στο ρέμα του Καραβά στα Κύθηρα, με πρωτοβουλία του MedINA και του Κυθηραϊκού Ιδρύματος Πολιτισμού και Ανάπτυξης. Ιδιαίτερα στα Κύθηρα, οι παρεμβάσεις συνοδεύτηκαν από εντυπωσιακά αποτελέσματα, μιας και ήδη τις επόμενες ημέρες από την κατασκευή των αναβαθμών η ροή του ρέματος επανήλθε, παρά το γεγονός ότι τα έργα πραγματοποιήθηκαν στο τέλος της ξηρής περιόδου.

Στην Πάρο

Το πιλοτικό έργο στην Πάρο που υλοποιείται αυτή την περίοδο αξιοποιεί την εμπειρία αυτών των προσπαθειών. Το έργο περιλαμβάνει την κατασκευή 33 λίθινων αναβαθμών στο ρέμα του Καβουροπόταμου, που βρίσκεται στο Άσπρο Χωριό. Η κατασκευή των φραγμάτων θα πραγματοποιηθεί τον Ιούνιο του 2022. Η ομάδα «Μπουλούκι», με εξειδίκευση στις παραδοσιακές τεχνικές δόμησης, θα υποστηρίξει επιστημονικά το κατασκευαστικό κομμάτι του έργου. Στη φάση της κατασκευής, θα διοργανωθεί επίσης ένα τετραήμερο συμμετοχικό εργαστήριο κατασκευής λίθινων αναβαθμών σε συνεργασία με το Φεστιβάλ Πάρου με σκοπό την βιωματική εκπαίδευση στην κατασκευή μικροφραγμάτων και τη διάχυση της τεχνογνωσίας γύρω από τη συγκεκριμένη παραδοσιακή πρακτική. Πριν και μετά την κατασκευή των αναβαθμών θα πραγματοποιηθούν συστηματικές επισκέψεις για την καταγραφή της πανίδας και της χλωρίδας της περιοχής, καθώς και μετρήσεις στη στάθμη των υπογείων υδάτων. Οι πρώτες μετρήσεις έχουν ξεκινήσει ήδη και οι καταγραφές συνεχίζονται.

Στη φάση της κατασκευής, θα διοργανωθεί επίσης ένα τετραήμερο συμμετοχικό εργαστήριο κατασκευής λίθινων αναβαθμών σε συνεργασία με το Φεστιβάλ Πάρου, με σκοπό τη βιωματική εκπαίδευση στην κατασκευή μικροφραγμάτων και τη διάχυση της τεχνογνωσίας γύρω από τη συγκεκριμένη παραδοσιακή πρακτική. Πριν και μετά την κατασκευή των αναβαθμών θα πραγματοποιηθούν συστηματικές επισκέψεις για την καταγραφή της πανίδας και της χλωρίδας της περιοχής, καθώς και μετρήσεις στη στάθμη των υπογείων υδάτων. Οι πρώτες μετρήσεις έχουν ξεκινήσει ήδη και οι καταγραφές συνεχίζονται.

Δηλώσεις για την «πράσινη» υποδομή

Η υπεύθυνη προγραμμάτων στο Μεσογειακό Ινστιτούτο για τη Φύση και τον Άνθρωπο (MedINA), Λίλη Μορδεχάι, δήλωσε:

«Αντλώντας γνώση και έμπνευση από τις ήπιες παραδοσιακές πρακτικές διαχείρισης των φυσικών πόρων της χώρας μας και με τη βοήθεια της επιστήμης και της καινοτομίας μπορούμε να δώσουμε λύσεις σε κρίσιμα περιβαλλοντικά ζητήματα του σήμερα. Ελπίζουμε το έργο αυτό να αποτελέσει προπομπό ενός μεγαλύτερου έργου κατασκευής μικρών λίθινων αναβαθμών σε πολλά νησιά του Αιγαίου».

Η επικεφαλής προγραμμάτων προστασίας περιβάλλοντος του WWF Ελλάς, Παναγιώτα Μαραγκού, τονίζει:

«Οι μικροί λίθινοι αναβαθμοί είναι παρεμβάσεις που ταιριάζουν στο τοπίο και την φυσιογνωμία των ελληνικών νησιών.

Έχοντας να αντιμετωπίσουμε τις τεράστιες προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής, τα έργα αυτά μπορούν να λειτουργήσουν ως φυσικές λύσεις (Nature-based Solutions), συνεισφέροντας στον εμπλουτισμό των υπόγειων υδάτων με στόχο την αντιμετώπιση της έλλειψης νερού και της υφαλμύρινσης των υπόγειων υδροφορέων στα μικρά νησιά του Αιγαίου».

ΠΗΓΗ: ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥ