Οι συμπολίτες μας που ασχολούνται με τον τουριστικό κλάδο είναι αρκετά αισιόδοξοι για την πορεία της φετινής χρονιάς και πολλοί πιστεύουν ότι το 2023 θα είναι αρκετά καλύτερο από το 2019 που ήταν χρονιά ορόσημο για τον ελληνικό τουρισμό.

Παρόλα αυτά, υπάρχει ένα προβληματισμός, γιατί ενώ οι κρατήσεις έχουν θετικό πρόσημο για τους μήνες Ιούνιο και Ιούλιο, δε συμβαίνει το ίδιο και για τον Αύγουστο, που πάντα είναι ο μήνας που κάνει τη διαφορά στην προσέλευση τουριστών στην Πάρο. Όπως μας είπαν ξενοδόχοι του νησιού, αυτό τους προκαλεί εντύπωση αφού άλλες χρονιές τέτοια εποχή είχαν σχεδόν γεμίσει τα δωμάτια για τον Αύγουστο. Άραγε το παραπάνω είναι ένα στιγμιαίο γεγονός που συνέβηκε με τους συγκεκριμένους ξενοδόχους που μιλήσαμε ή συμβαίνει κάτι άλλο; Όλη αυτή η ιστορία μας οδήγησε σε έρευνα σχετικά με τις συγκεκριμένες πληροφορίες που μας ήρθαν.

Αιτία ο υπερ-τουρισμός

Η έγκυρη γαλλική εφημερίδα «Figaro», σε δημοσίευμά της στο τέλος Απριλίου αναφέρει με τίτλο της: «Ο αριθμός των κρατήσεων εκτινάσσεται στις Κυκλάδες, εκτός από τον Αύγουστο», ότι «οι κρατήσεις από τη Γαλλία αεροπορικών εισιτηρίων για τις Κυκλάδες, είναι σε πολύ υψηλό επίπεδο και ειδικότερα 30% υψηλότερος από πέρυσι, που ήταν ήδη ρεκόρ».

Στη συνέχεια όμως η εφημερίδα σημειώνει ότι καταγράφεται πτώση της ζήτησης για το μήνα Αύγουστο, της τάξης του 20 έως 30%, σε αντίθεση με τους υπόλοιπους μήνες που σημείωσαν καλύτερες επιδόσεις, (έως + 50% τον Ιούλιο). Όπως σημειώνεται στο ρεπορτάζ η μορφή υπερτουρισμού στις Κυκλάδες αποθαρρύνει τους Γάλλους, ενώ οι εμβληματικοί προορισμοί της Σαντορίνης, της Μυκόνου, της Πάρου και της Ζακύνθου, που εξυπηρετούνται άμεσα από την γαλλική αεροπορική εταιρεία χαμηλού κόστους «Transavia», φέτος, είναι πάντα αυτοί με τη μεγαλύτερη ζήτηση.

Από την άλλη, ο κ. Νότης Μαρτάκης, που θεωρείται «γκουρού» του τουρισμού στην Ελλάδα, ο οποίος συνεργάζεται και με τον δήμο Πάρου, υποστήριξε σε ραδιοφωνική συνέντευξη στον σταθμό «Aegean Voice 107,5», ότι είναι στρατηγικό λάθος να μιλάει κανείς για υπερτουρισμό στα νησιά των Κυκλάδων από τη στιγμή που τα στοιχεία σε σχέση με μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες, δεν έχουν την ίδια βαρύτητα. Όπως είπε, ομιλούμε για υπερσυγκέντρωση επισκεπτών σε ένα σημείο, όταν μπορούμε κάλλιστα να διοχετεύσουμε τους επισκέπτες σε άλλα ανάλογης ομορφιάς σημεία ώστε να μειώσουμε αυτό που κακώς λέγεται υπερτουρισμός και στέλνει και λάθος μήνυμα στους ξένους... Κατά την άποψή του η αναφορά του υπερτουρισμού στα νησιά αποτελεί στρατηγικό λάθος, αφού οι προορισμοί ανεξαρτήτως προβολής που έχουν χρειάζονται σωστή διαχείριση ώστε να παραμένουν ελκυστικοί. Τέλος, υποστήριξε -παρομοιάζοντας τον τουρισμό με ένα γρήγορο αυτοκίνητο το οποίο έχει μεγάλες δυνατότητες- ότι βασικό ρόλο παίζουν οι άνθρωποι που κρατούν το τιμόνι, αφού η έλευση πολλών τουριστών στις Κυκλάδες εξελίσσεται ραγδαία και για να βελτιώσουμε τη ροή του τουριστικού ρεύματος πρέπει να κάνουμε συνεχόμενες προσαρμογές ώστε να μην χάσουμε τις εξελίξεις.

Η έρευνα

Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποίησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ταξιδιών (European Travel Commission), η πολυκοσμία έρχεται τρίτη στη σειρά των πιο σημαντικών παραγόντων για να αποφασίσει κάποιος για τις διακοπές του.

Από την έρευνα προέκυψε ότι οι δύο άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν τους τουρίστες για να πάνε σε κάποιον προορισμό είναι οι καιρικές συνθήκες και φυσικά οι καλές οικονομικές προσφορές – πακέτα για διακοπές. Στη συνέχεια ο αμερικάνικος κολοσσός χρηματοοικονομικού λογισμικού, δεδομένων και μέσων ενημέρωσης, «Bloomberg», σημειώνει στην ανάλυσή του τα παρακάτω: «Πλέον, περισσότεροι από τα δύο τρίτα των Ευρωπαίων σχεδιάζουν να πάνε διακοπές την άνοιξη και τις αρχές του καλοκαιριού, πριν από τον μήνα αιχμής που είναι ο Αύγουστος».

Ακόμα, σύμφωνα με την έρευνα του Μαρτίου 2023 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ταξιδιών, με συμμετέχοντες από 10 μεγάλες ευρωπαϊκές αγορές, συμπεριλαμβανομένων της Γερμανίας, του Ηνωμένου Βασιλείου, της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Ισπανίας, αναφέρεται: «(…) Μόνο το 23% αναμένει να πραγματοποιήσει ταξίδια τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο, σημειώνοντας σημαντική πτώση 9% από πέρυσι. Αυτή η αλλαγή στα εποχικά ταξιδιωτικά μοτίβα μπορεί να αντανακλά την αυξανόμενη επιθυμία να αποφευχθούν οι περίοδοι αιχμής και τα κύματα καύσωνα. Επιπλέον, φαίνεται ότι πολλοί Ευρωπαίοι προγραμματίζουν πολλαπλά ταξίδια μεταξύ Απριλίου και Σεπτεμβρίου 2023. Τα στοιχεία δείχνουν ότι το 59% των ερωτηθέντων θα κάνει περισσότερα από ένα ταξίδια τους επόμενους μήνες, με το 35% να σχεδιάζει να ταξιδέψει δύο φορές και ένα άλλο 24% να κατευθύνεται σε τρεις ή περισσότερες αποδράσεις. Συγκριτικά, το 31% θα κάνει μόνο ένα ταξίδι την ίδια περίοδο».

Ο αληθινός υπερ-τουρισμός

Η «Holidu», (πύλη κράτησης ενοικιαζόμενων καταλυμάτων διακοπών), αποφάσισε να βρει τις πόλεις με τους περισσότερους τουρίστες ανά κάτοικο, χρησιμοποιώντας στατιστικά δεδομένα. Η μελέτη πραγματοποιήθηκε με βάση τον αριθμό των τουριστών σε σύγκριση με τον πληθυσμό της πόλης.

Σύμφωνα με τη μελέτη στο Ντουμπρόβνικ αναλογούν 36 τουρίστες για κάθε μόνιμο κάτοικο! Ακολουθεί η Ρόδος, Βενετία και Μπρυζ με 21 τουρίστες ανά κάτοικο, το Ρέικιαβικ με 16 τουρίστες ανά κάτοικο, το Ηράκλειο Κρήτης και η Φλωρεντία με 13 τουρίστες ανά κάτοικο, το Άμστερνταμ με 12 τουρίστες ανά κάτοικο, το Δουβλίνο με 11 τουρίστες ανά κάτοικο, η Ιρλανδία και το Ταλίν με 10 τουρίστες ανά κάτοικο, το

Παρίσι και το Πόρτο με 9 τουρίστες ανά κάτοικο, η Αθήνα, η Πράγα και η Νίκαια με 8 τουρίστες ανά κάτοικο και ακολουθούν στη συνέχεια η Λισαβόνα, Κοπεγχάγη, Αττάλεια και Βαρκελώνη. Σημειώνουμε ότι τα παραπάνω νούμερα αφορούν τους τουρίστες ανά κάτοικο για τους 12 μήνες τον χρόνο κι όχι τους μήνες εποχικού τουρισμού όπως έχουμε στις Κυκλάδες.

Οι εκτιμήσεις για το 2023

Όλα τα παραπάνω που αναφέραμε στο ρεπορτάζ είναι ουσιαστικά μία τάση που αρχίζει και διαφαίνεται σε ό,τι αφορά ότι οι πρώτοι που αντιδρούν στον υπερτουρισμό δεν είναι οι κάτοικοι των περιοχών αυτών, αλλά οι ίδιοι οι τουρίστες, που αρχίζουν και αποφεύγουν την εποχή που οι τόποι αναψηχής τους συγκεντρώνουν μεγάλους αριθμούς επισκεπτών.

Έτσι, στον προϋπολογισμό του 2023 οι ταξιδιωτικές εισπράξεις από το εξωτερικό εκτιμάται ότι θα κινηθούν οριακά χαμηλότερα από το 2019, οπότε και διαμορφώθηκαν στα 18,2 δισεκατομμύρια ευρώ. Αν και η σχετική πρόβλεψη δεν περιλαμβάνεται στα στοιχεία που δημοσιοποίησε το υπουργείο Οικονομικών, η παραδοχή είναι για εισπράξεις της τάξης των 18 δισ. σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «Καθημερινή». Όπως σημειώνει η καλά πληροφορημένη και έγκριτη εφημερίδα: «Εάν συνεκτιμηθεί και ο πληθωρισμός, καθίσταται αντιληπτό πως αναμένεται να είναι περιορισμένες οι εισπράξεις σε σχέση με τα επίπεδα-ρεκόρ του 2019 και του 2022».

ΠΗΓΗ: Έντυπη έκδοση «ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥ» (12/5/2023)