Ο καθένας πλην ελαχίστων εξαιρέσεων «βλέπει» τα πράγματα από το σημείο που βρίσκεται. Από το σημείο που βρίσκεται πολιτισμικά, κοινωνικά, οικονομικά και… «ηλικιακά».

Από το σημείο δηλαδή που τον «τοποθέτησε» η ιστορική χρονική του εξέλιξη! Δηλαδή κρίνει, κατακρίνει και προκρίνει σύμφωνα με τις εμπειρίες του, τις αναμνήσεις του και με το «αντιλαμβανόμενο» ατομικό του συμφέρον.

Ελάχιστοι όπως προείπαμε μπορούν να έχουν μία ευρύτερη αντίληψη που όμως και γι αυτούς ο επηρεασμός από τα ανωτέρω υπάρχει, αλλά σε μικρότερο βαθμό. Είναι «κάπως» πιο αντικειμενικοί, πιο «ρεαλιστές».

Τα τελευταία χρόνια, ολοένα και περισσότεροι Παριανοί μόνιμοι κάτοικοι αλλά και επισκέπτες που γνωρίζουν το νησί από παλιά εκφράζουν νοσταλγία για την Πάρο της εποχής του «εξήντα» ή «εβδομήντα». Μια εποχή πιο ήσυχη, πιο αυθεντική, με λιγότερο κόσμο, περισσότερη απλότητα και πιο ανθρώπινους ρυθμούς.

Είναι κατανοητή αυτή η αντίδραση, ειδικά μπροστά στις ταχύτατες αλλαγές και τα προβλήματα της σημερινής πραγματικότητας. Όμως, αξίζει να δούμε την πλήρη εικόνα.

Η Πάρος του «τότε» δεν ήταν ειδυλλιακή για όλους.

Θα τονίζαμε ότι μάλλον ήταν «δυστυχία» και «φτώχεια» για τους περισσότερους, που μετανάστευαν στην Αθήνα κι αλλού ή μπάρκαραν στα ποντοπόρα πλοία. Πάνω στο νησί πίσω από την «ηρεμία», υπήρχε έλλειψη βασικών υποδομών και δύσκολες συνθήκες ζωής. Η ιατρική περίθαλψη ήταν υποτυπώδης, τα σχολεία λίγα, οι δρόμοι χωμάτινοι και το καθαρό νερό πολύτιμο. Η ζωή στο νησί απαιτούσε σκληρή χειρωνακτική εργασία και οι δυνατότητες ήταν περιορισμένες.

Από την άλλη πλευρά, η τουριστική ανάπτυξη που ξεκίνησε τις επόμενες δεκαετίες έφερε ευημερία. Δημιουργήθηκαν δουλειές, αυξήθηκαν τα εισοδήματα, βελτιώθηκαν οι υποδομές και η καθημερινότητα έγινε πιο άνετη.

Είναι αλήθεια πως ο τουρισμός έφερε και προβλήματα, κυκλοφοριακή συμφόρηση, σκουπίδια, κατασπατάληση πόρων, αλλά αυτά δεν είναι μοιραία. Είναι προβλήματα σχεδιασμού, διαχείρισης και πολιτικών επιλογών, όχι επιβεβλημένα από την πρόοδο. Η νοσταλγία μπορεί να λειτουργήσει δημιουργικά, όταν εμπνέεται από τις αξίες του παρελθόντος, τη φιλοξενία, τη συνοχή της κοινότητας, την απλότητα και τη σχέση με τη φύση. Αυτά μπορούμε και πρέπει να τα διατηρήσουμε. Όμως δεν μπορούμε να γυρίσουμε τον χρόνο πίσω.

Το ζητούμενο είναι να φανταστούμε μια Πάρο που θα ισορροπεί ανάμεσα στην παράδοση και την καινοτομία, με βιώσιμο τουρισμό, επαρκείς δημόσιες υποδομές, κοινωνική μέριμνα και σεβασμό στο περιβάλλον. Ας μην εγκλωβιστούμε σε μια ρομαντική εικόνα του χθες. Το παρελθόν είναι πολύτιμο, αλλά το μέλλον είναι αυτό που χτίζουμε και οφείλουμε να το χτίσουμε με γνώση, σχέδιο και συλλογική ευθύνη.

Έτσι κι αλλιώς τις «μεγάλες» και «κρίσιμες» αποφάσεις τις παίρνουν κάποιοι που είναι «πολύ μακριά».

Άλλες φορές για το καλό μας, άλλες για το «καλό» της «ανάπτυξης».

Φυσικά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα αγωνιζόμαστε και δεν θα διεκδικούμε στην «ροή» του χρόνου και της προόδου.

Το ποτάμι όμως… πίσω δεν γυρίζει!

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΜΑΡΙΝΟΠΟΥΛΟΣ