Πριν τρεις εβδομάδες το’ σκασε μια κατσίκα από ένα μικρό μαντρί στην Αγκαιριά. Από εκείνη τη στιγμή σήμανε συναγερμός. Βγήκαν περίπολοι που χρησιμοποίησαν και ντρόν για να την εντοπίσουν, πλην όμως, στάθηκε αδύνατο να την πιάσουν. Μόλις αντιλαμβανόταν τους ανθρώπους να πλησιάζουν έτρεχε προς το βουνό, όπου κανείς δεν μπορούσε να τη φτάσει.

Και τώρα παραμένει εκεί και όταν πεινάσει κατεβαίνει στα χαμηλά, σε κήπους και χωράφια και τρώει ό,τι πράσινο βρίσκει μπροστά της: κλήματα, ελιές, ζαρζαβατικά, ενώ ο ιδιοκτήτης της στήνει καρτέρι κάθε τόσο μαζί με έναν ειδικό, για να την «συλλάβουν». Παρόλα αυτά, μέχρι αυτή τη στιγμή η κατσίκα παραμένει ελεύθερη.

Όλοι γνωρίζουμε ότι η κατσίκα είναι ένα σκληροτράχηλο ζώο που μας προμηθεύει υγιεινό γάλα, ξινομυζήθρες και νόστιμο κρέας, πλην όμως επικίνδυνη όταν μένει ελεύθερη, κάτι που συμβαίνει συχνά, παρά τις προσπάθειες των ιδιοκτητών. Και εδώ τίθεται το θέμα: Όσα χρόνια οι ιδιοκτήτες εφάρμοζαν το παστούρωμα, που σωστά απαγορεύτηκε, οι κατσίκες έβοσκαν άφοβα σε μικρές ή μεγάλες εκτάσεις. Οι ιδιοκτήτες συμμορφούμενοι με τον νόμο για το παστούρωμα, περιόρισαν τον αριθμό των κατσικιών, πουλώντας ή σφάζοντας τες. Όσες έμειναν, κλείστηκαν σε καλά περιφραγμένα μαντριά και θρέφονται με ξηρή τροφή χειμώνα-καλοκαίρι. Να σημειωθεί ότι ο χώρος σε αυτά τα μαντριά είναι περιορισμένος και τα κατσίκια υποχρεώνονται να ζουν εκεί μέχρι να πεθάνουν ή να σφαχτούν, κάτι που αντιβαίνει στη φύση της κατσίκας που χρειάζεται μεγάλο χώρο για να κινείται.

Στο μεταξύ, είναι πολύ δύσκολο για κάποιον που έχει λίγες κατσίκες να τις οδηγήσει σε ένα αγρόκτημα να βοσκήσουν. Το πρόβλημα είναι η μετάβασή τους μέχρι εκεί. Θα πρέπει να μεταφερθούν με φορτηγό, που σημαίνει μεγάλη ταλαιπωρία, αλλά και ευκαιρία για τις λυτές κατσίκες να το σκάσουν. Και όταν φτάσουν στο αγρόκτημα, αυτό πρέπει να είναι καλά μαντρωμένο, κάτι πολύ δύσκολο και ασύμφορο για να τρώνε χορτάρι 5-10 κατσίκες.

Στην τωρινή περίπτωση, μερικοί πρότειναν να θανατώσουν την κατσίκα μόλις την εντοπίσουν. Τόσο απαράδεκτο όσο και το παστούρωμα. Άλλο να τη σφάζεις να τη φας και άλλο να τη σκοτώνεις επειδή θέλει να ζήσει ελεύθερη. Νομίζω ότι, κάποια στιγμή πρέπει να βρεθεί τρόπος για να βόσκουν οι κατσίκες σε μεγάλους ελεύθερους χώρους χωρίς να μπορούν να ξεφύγουν.

Απαγορέψαμε το παστούρωμα και καλά κάναμε, εφαρμόζοντας την τακτική: «Πονάει δόντι, βγάλε δόντι» όμως χωρίς να λύσουμε το πρόβλημα της βοσκής και χωρίς να σκεφτούμε τις συνέπειες. Δεκάδες κατσίκες σφάχτηκαν γιατί οι ιδιοκτήτες τους δεν μπορούσαν να τις βοσκήσουν με ασφάλεια σε χωράφια και αγροκτήματα, δικά τους ή νοικιασμένα. Οι κατσίκες δεν είναι σκυλάκια να τις κρατάς σε κλειστό χώρο και να τις βγάζεις βόλτα με λουρί για να φάνε χορτάρι.

Σκέφτηκε ποτέ κανείς να βρει έναν ηλεκτρονικό ή άλλο τρόπο για την αποτροπή των κατσικιών από τη φυγή; Στην Αγγλία πχ χρησιμοποιούν τη μέθοδο tethering: Η κατσίκα δένεται από τον λαιμό σε ένα πολύ μακρύ σκοινί που της επιτρέπει να βόσκει σε ανοιχτό χώρο. Δεν γνωρίζω αν επιτρέπεται στην Ελλάδα.

Όσοι ζούμε σε νησί αντιλαμβανόμαστε το πρόβλημα και ευχόμαστε να βρεθεί κάποια λύση. Πολύ φοβάμαι πως σε λίγα χρόνια θα ξεχάσουμε τις σπιτικές ξινομυζήθρες.

Δημήτρης Καλανδράνης