Στης ακρίβειας τον καιρό…

Καταιγισμός αυξήσεων αναμένεται τις επόμενες ημέρες στην αγορά της χώρας μας και ο φετινός χειμώνας αναμένεται να είναι ο πιο δύσκολος των τελευταίων ετών. Μπροστά σε όλη αυτή την κατάσταση η κυβέρνηση συμβουλεύει οι αγοραστές να συμβουλεύονται πρώτα την ιστοσελίδα e-katanalotis.gr πριν να κάνουν τα ψώνια τους για να βρίσκουν τα καταστήματα με τις καλύτερες τιμές…

Ο δε κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γιάννης Οικονόμου, υποστήριξε ότι «(…) Παράμετρος διαμόρφωσης των τιμών είναι και η ίδια η αγορά. Μην έχετε αμφιβολία, ότι αν υπάρξουν πεδία που η κυβέρνηση μπορεί να κάνει κάτι, θα κάνει, σε βαθμό που δε θα στρεβλώνουμε την αγορά».

Με λίγα λόγια η κυβέρνηση εκτός της παραδοχής ότι είναι ανήμπορη να βρει λύση στην κατάσταση), ουσιαστικά τρολάρει το αγοραστικό κοινό υποστηρίζοντας ότι με τον ανταγωνισμό (βλ.: σύγκριση τιμών), ο καταναλωτής, είναι ικανός να φέρει τα πράγματα στα ίσια, αφού θα ψωνίζει μόνο τα φθηνότερα προϊόντα. Δηλαδή, ο κάτοικος της Παροικιάς, θα πηγαίνει πρώτα στη Μάρπησσα να πιει καφέ που είναι φθηνότερος, στη συνέχεια θα πηγαίνει μέχρι τον Πρόδρομο να αγοράσει ψωμί, αφού εκεί ο φούρνος πουλάει φθηνότερα και τούμπαλιν θα πηγαίνει μέχρι το σούπερ μάρκετ στη Νάουσα για να αγοράσει ρύζι που θα είναι σε προσφορά…

Η κοροϊδία

Η κυβέρνηση και οι αρμόδιοι υπουργοί ρίχνουν τα βάρη στον εξωτερικό παράγοντα για τις αυξήσεις που έρχονται και οι οποίες μόνο μικρές δε θα είναι για το μέσο βαλάντιο κάθε οικογένειας. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ το αλεύρι έχει ανέβει κατά 0,20 λεπτά το κιλό, το απλό κουλουράκι έχει αυξηθεί αλλού 20 κι άλλου 30 λεπτά, ξεπερνώντας τα συνηθισμένα 50 λεπτά που είχε, δηλαδή, όσο ήταν η «αύξηση»-κοροϊδία στον κατώτατο μισθό της τάξης των 52 λεπτών την ημέρα, που ανακοίνωσε η κυβέρνηση για το 2022, εφαρμόζοντας τον νόμο του κ. Βρούτση.

Το σοκ στην ενέργεια

Επί των θυρών βρίσκονται οι μεγάλες αυξήσεις στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος, που εκτιμάται ότι θα κυμανθούν από 15% έως και 50%. Η κυβέρνηση και εδώ ισχυρίζεται ότι οι αυξήσεις στο ρεύμα είναι αποτέλεσμα των υψηλών τιμών στη χονδρεμπορική αγορά ρεύματος.

Αυτό που «ξεχνάει» η κυβέρνηση να μας πει είναι ότι η χώρα μας έχει σχεδόν την υψηλότερη τιμή της μεγαβατώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (έχει φτάσει τα 157 ευρώ). Άλλες χώρες της Ε.Ε. κάνουν άλλες κινήσεις για να αντιμετωπίσουν για να αντιμετωπίσουν την αύξηση ρεύματος στο Χρηματιστήριο Ενέργειας της Γερμανίας, που διαπραγματεύεται πλέον στα 120 ευρώ η μεγαβατώρα και έχει αυξήσει τον πληθωρισμό τον Αύγουστο κατά 3,4% σε σύγκριση με πέρσι. Έτσι, η ισπανική κυβέρνηση προχώρησε σε μείωση του ΦΠΑ στην Ενέργεια προκειμένου να αντιμετωπίσει τις αυξήσεις για τους καταναλωτές, ενώ προώθησε νομοθεσία για τα υπερκέρδη των παραγωγών.

Θυμίζουμε ακόμα, ότι η ελληνική κυβέρνηση τον Νοέμβριο του 2020 που ξεκίνησε η λειτουργία του ευρωενωσιακού μοντέλου λειτουργίας της αγοράς Ενέργειας -που αποτελεί το τελευταίο στάδιο στην εφαρμογή της πολιτικής «απελευθέρωσης» της αγοράς- υποστήριζε για να «χρυσώσει το χάπι», ότι με την «απολιγνιτοποίηση» οι τιμές του ρεύματος θα μειωθούν για τα νοικοκυριά και τις μικρές επιχειρήσεις. Τώρα αυτές τις αυξήσεις επιχειρούνται να παρουσιαστούν ως αποτελέσματα «εξωγενών παραγόντων» στην αγορά του ηλεκτρικού ρεύματος. Στην πραγματικότητα όμως είναι αποτέλεσμα της στρατηγικής για την «απελευθέρωση» της αγοράς ηλεκτρικού ρεύματος και της «πράσινης μετάβασης» για να διασφαλίσουν νέα πεδία εγγυημένης κερδοφορίας στους επιχειρηματικούς ομίλους. Είναι σαφές πλέον ότι οι πανάκριβες ΑΠΕ που θέλουν να γεμίσουν όλες τις βουνοκορφές στην Πάρο κι αλλού, οι «πράσινοι» φόροι για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (που έχουν εκτοξευτεί κατά 72%), οι ακριβότερες τιμές του εισαγόμενου φυσικού αερίου που έχει οριστεί ως το «μεταβατικό καύσιμο» (από 25ερώ/ MWh τον Μάιο σε 48/ MWh σήμερα), μετακυλίονται στα τιμολόγια που καλείται να πληρώσει ο πολίτης.

Καύσιμα

Οι ανατιμήσεις είναι μεγάλες στα καύσιμα, στις πρώτες ύλες, αλλά και στα μεταφορικά, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένα «κοκτέιλ» ικανό να επηρεάσει τις τιμές καταναλωτικών προϊόντων με μεγάλο συντελεστή βαρύτητας στο καλάθι του καταναλωτή.

Συγκεκριμένα η τιμή της αμόλυβδης καταγράφει άνοδο κατά 30% από τον Μάιο μέχρι και τον Αύγουστο. Η τιμή του πετρελαίου κίνησης αυξήθηκε κατά 20%, ενώ και το τιμολόγιο του φυσικού αερίου κατέγραψε αύξηση-ρεκόρ κατά 73%. Οι τιμές των καυσίμων έχουν πυροδοτήσει ένα σπιράλ ανατιμήσεων σε μια σειρά προϊόντα και υπηρεσίες καθημερινής χρήσης. Και μόνο το γεγονός ότι έχει αυξηθεί υπέρμετρα η τιμή των καυσίμων αυτό σημαίνει αυτομάτως ανατιμήσεις σε σειρά προϊόντων καθώς αυξάνεται τόσο το κόστος παραγωγής όσο και το κόστος μεταφοράς.

Τρόφιμα

Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) έχουν καταγραφεί ανατιμήσεις, σε σύγκριση με το περσινό καλοκαίρι, σε βρώσιμα έλαια (σπορέλαια) κατά 16,32%, σε αρνί και κατσίκι 13,21%, στα νωπά λαχανικά κατά 8%, στα νωπά ψάρια κατά 6,58%, στα νωπά φρούτα κατά 5,19%, στα φρέσκα θαλασσινά κατά 4,39%, στα τυριά κατά 3,54%, στη μαργαρίνη και σε άλλα φυτικά λίπη κατά 3%, στο ελαιόλαδο κατά 2,61%, σε πίτσες και πίτες κατά 2,08%, στα ζυμαρικά 1,83%, παιδικές τροφές 1,73%, κατεψυγμένα ψάρια 1,73%, αλεύρι 1,69%, πατάτες 1,21%. Σημαντικές αυξήσεις αναμένονται στο αιγοπρόβειο γάλα και κυρίως στη φέτα και το γιαούρτι, καθώς οι τιμές παραγωγού έχουν αυξηθεί κατά 20% περίπου.

Σε ό,τι αφορά το σιτάρι, από τα πλέον κρίσιμα προϊόντα στη βιομηχανία τροφίμων, τα παγκόσμια αποθέματα βρίσκονται στο χαμηλότερο επίπεδο της τελευταίας πενταετίας, γεγονός που οδηγεί σε ενίσχυση της τιμής, δεδομένου μάλιστα της μειωμένης παραγωγής, λόγω δυσμενών καιρικών συνθηκών στη Ρωσία, σε ό,τι αφορά την Ευρώπη.

Ηλεκτρικές συσκευές

Οι σημαντικές ελλείψεις σε βασικά εξαρτήματα, όπως είναι οι ημιαγωγοί, και το υπέρογκο κόστος μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων προκαλούν ελλείψεις, αλλά και ανατιμήσεις σε ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές.

Οι παρασκευαστές αξιοποιούν τους λιγοστούς ημιαγωγούς κυρίως για την παραγωγή ακριβών μοντέλων ηλεκτρονικών υπολογιστών και κινητών τηλεφώνων. Έλλειψη αναμένεται στην αγορά και στις φθηνές μεγάλες ηλεκτρικές συσκευές, όπως είναι για παράδειγμα κάποια φθηνά ψυγεία που εισάγονται από την Κίνα, καθώς η μεταφορά τους θεωρείται ασύμφορη. O παγκόσμιος δείκτης κοντέινερς «Drewry» αυξήθηκε εκ νέου την εβδομάδα που πέρασε και διαμορφώθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου σε 9.987 δολάρια για το κοντέινερ 40 ποδών. Πρόκειται για αύξηση 1,7% σε διάστημα μίας εβδομάδας και επίπεδο 344% πάνω σε σχέση με έναν χρόνο πριν. Σημειώνουμε ότι γενικά η κινέζικη αγορά τον τελευταίο χρόνο αντιμετωπίζει μεγάλα προβλήματα πώλησης αγαθών λόγω ακριβώς της αύξησης των μεταφορικών. Έτσι, αρκετά κινέζικα προϊόντα που αγοράζονταν σε μισές και πιο κάτω τιμές από την ευρωπαϊκή και αμερικάνικη αγορά, τώρα πλέον αυτά τα προϊόντα πλησιάζουν τις τιμές των εργοστασίων άλλων ηπείρων, συν ακόμα ότι τα κινέζικα προϊόντα δε θεωρούνται εφάμιλλης ποιότητας. 

Μείωση μισθού

Ο μέσος μισθός στον ιδιωτικό τομέα έχει υποχωρήσει κατά 24,4% τη δεκαετία 2009-2019. Με δεδομένο ότι το κόστος ενοικίασης ακινήτων έχει αυξηθεί την ίδια δεκαετία κατά περίπου 30% γίνεται αντιληπτό ότι ενώ τα ενοίκια αυξήθηκαν πολύ γρήγορα, τα εισοδήματα δεν ακολούθησαν. Έτσι, πλέον, μία μέση τετραμελή οικογένεια θέλει για έξοδα και ενοικίαση κατοικίας περίπου ένα μισθό.

Σύμφωνα με όσα αναφέρει η εφημερίδα «Καθημερινή» στις 5 Σεπτεμβρίου 2021 «η κατάσταση αυτή δε θα είναι βιώσιμη μακροπρόθεσμα, εφόσον δεν υπάρξει σημαντική αύξηση και των εισοδημάτων. Μάλιστα το ζήτημα αναμένεται να επιδεινωθεί το προσεχές διάστημα, καθώς όσο η οικονομία επιστρέψει σε φυσιολογικούς ρυθμούς λειτουργίας, τα ενοίκια θα συνεχίσουν να αυξάνονται».

Αν τώρα σε όλα τα παραπάνω προσθέσουμε τις μειώσεις μισθών, τις αναστολές εργασίας, τις απλήρωτες υπερωρίες, τα μεγάλα ποσοστά ανεργίας, τα lockdown, τις αναδουλειές, τα ανεπαρκή μέτρα στήριξης για τους αυτοαπασχολούμενους και τις περικοπές συντάξεων και επιδομάτων, τότε όλοι αντιλαμβανόμαστε το ανησυχητικό εκρηκτικό μείγμα που υπάρχει στην ελληνική οικογένεια για την αυριανή ημέρα και τι οργή μπορεί να προκληθεί.

Δ.Μ.Μ.

ΠΗΓΗ: Έντυπη έκδοση «ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥ» (10/9/2021)