Κάθε σπιτικό, την παραμονή του νέου έτους, αγόραζε το «προφητικό ημερολόγιο» με τον τίτλο «Καζαμίας» για να διαβάσει με περιέργεια τις προφητείες του. Θα συμβεί αυτό, στο τάδε τέταρτο της σελήνης του τάδε μηνός.

Τις περισσότερες φορές μάλιστα, οι προφητείες έβγαιναν! Αν και προσδιοριζόταν ο χρόνος, έμενε απροσδιόριστος ο τόπος. Αυτή ήταν και η πονηριά των εκδοτών. Πάντα κάτι συνέβαινε, κάπου στην υφήλιο. Κάποια κυβέρνηση άλλαζε τις ημέρες που προφήτευε ο «Καζαμίας», ή πέθαινε ένας βασιλιάς, ή γεννιόταν ένα κατσικάκι με έξι πόδια, «γέννησις τέρατος», όπως προέβλεπαν οι Καζαμίες. Τόσο μεγάλος που είναι ο κόσμος! Όλο και κάπου θα συνέβαινε ένα ναυάγιο, ένας καταστρεπτικός σεισμός ή μία έκρηξη ηφαιστείου ή μια πανδημία. Τους φθινοπωρινούς μήνες προφήτευαν χειμαρρώδεις βροχές και πλημμύρες ποταμών. Τους χειμωνιάτικους άφθονα χιόνια και διακοπές των συγκοινωνιών. Τους θερινούς φοβερούς καύσωνες. Το εξώφυλλο κοσμούσε η φανταστική μορφή του Πιέτρο Καζαμία, Ενετού προφήτη και αστρολόγου του μεσαίωνα, με το πανύψηλο κωνικό καπέλο του να βλέπει τα αστέρια.

Με το πέρασμα του χρόνου, ο «Καζαμίας» έχανε τη λάμψη του. Τον αντικατέστησαν οι επιτραπέζιοι ημεροδείκτες, τα ημερολόγια τοίχου ή τσέπης, ή τα περίφημα πολυτελή ημερολόγια, που ήταν ογκώδη, πολυτελή και χρυσόδετα.

Ο «Καζαμίας» όμως δεν εξαφανίστηκε. Συνεχίζει να εκδίδεται μέχρι τις ημέρες μας προσπαθώντας να διατηρήσει κάτι από την εκδοτική λάμψη και τη γραφικότητα του παρελθόντος. Παραπλεύρως των ημερομηνιών, σημειώνονται πάσης φύσεως προβλέψεις, πρακτικές συμβουλές σχετικές με γεωργικές, ιατρικές, ναυτικές κ.ά. εργασίες. Ποικιλία περιεχομένου με επιστημονικές, λογοτεχνικές και καλλιτεχνικές ειδήσεις, αλλά και με προφητείες αστρολόγων, προγνωστικά, παροιμίες και στο τέλος δίστιχα για τον κάθε μήνα με τη ξυλογραφία που τον συμβόλιζε.

Εντυπωσιάζονταν οι αναγνώστες, που διάβαζαν για τις φάσεις της Σελήνης, που δίδονταν με ακρίβεια. «28 Ιανουαρίου πανσέληνος του Λύκου», έγραφε ο Καζαμίας, ή κατέγραφε τις εκλείψεις. Ήταν σημαντική η πληροφορία για το πόσες και τις είδους εκλείψεις του Ήλιου ή της Σελήνης θα γίνονταν όλο το χρόνο. Έβλεπαν το φεγγάρι ολόγιομο να σκοτεινιάζει την ημέρα και ώρα που έλεγε ο «Καζαμίας»: «Ολική έκλειψης της Σελήνης, ορατή και εν Ελλάδι». Δεν υπήρχαν τότε άλλα μέσα, πλην των εφημερίδων και του ραδιοφώνου, για να πληροφορήσουν τον κόσμο. Έφτασε λοιπόν, μέχρι τις ημέρες μας ο «Καζαμίας» με διάφορες ονομασίες, σε ποικίλες μορφές, με σκίτσα και φωτογραφίες, ασπρόμαυροι ή πολύχρωμοι, που κάποτε ήταν ο αγαπημένος σύντροφος της οικογένειας, «ότι λέει ο καζαμίας», έλεγε ο παππούς!

Πηγές: «Μηχανή του Χρόνου»

Χριστόδουλος Α. Μαούνης