Όταν έρχεται στον νου μας η έννοια της ηθικής και πολύ περισσότερο όταν την συνδέομαι με τους περισσοτέρους (ευτυχώς όχι όλους) αιρετούς που γνωρίζουμε, το συναίσθημα που επικρατεί είναι η απαισιοδοξία και μερικές φορές ο θυμός.

Δε θα αναλύσουμε εδώ βέβαια το τεράστιο αυτό θέμα, ούτε είμαστε ικανοί γι’ αυτό, ούτε φυσικά έχουμε τις απαραίτητες γνώσεις. Θα σταθούμε μόνο σε δύο σημεία, εύκολα αναγνωρίσιμα, που σχετίζονται με τις προεκλογικές υποσχέσεις και τα σχέδια που παρουσιάζουν στους πολίτες, αναζητώντας την ψήφο τους οι υποψήφιοι αλλά και στην ευθύνη που έχουν οι ίδιοι οι ψηφοφόροι όταν τα πληροφορούνται, να σταθμίζουν και να κρίνουν (θετικά η αρνητικά) όλες αυτές τις εξαγγελίες.

Τεράστιο ηθικό θέμα προκαλείται όταν ο πολιτικός ξέρει από την αρχή ότι όλα αυτά που τάζει δεν πρόκειται να τα κάνει στο μεγαλύτερο τους βαθμό. Το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι να εκλεγεί ή να επανεκλεγεί και στο βωμό αυτό θυσιάζονται η αλήθεια και το ήθος. Η τήρηση των υπεσχημένων είναι κενό γράμμα που φυσικά θα ξεχαστεί από την επόμενη μέρα.

Τεράστιο όμως θέμα, που άπτεται κατά κάποιο τρόπο και της ηθικής, είναι και όταν ο πολίτης αναγνωρίζει ότι του λένε ψέματα αλλά πάει και τους ψηφίζει λόγω συγγένειας, λόγω τυφλής κομματικής προτίμησης ή το χειρότερο λόγω συμφέροντος. Δηλαδή, όταν του τάζουν κάτι ή ακόμη και όταν του κτυπούν την πλάτη λέγοντας του να μην ανησυχεί για την αυθαιρεσία του. Έτσι είναι τα πράγματα κι έτσι θα μείνουν. Δεν αλλάζει τίποτα αν δεν το θελήσει δυναμικά η πλειοψηφία των πολιτών ή τουλάχιστον αυτό που ονομάζεται «κρίσιμη μάζα».

Έτσι ικανοποιούνται πολλά μικροσυμφέροντα στις μικρές κοινωνίες και μικρά και μεγάλα στις μεγαλύτερες. Ικανοποιώντας όμως όλα αυτά αφαιρούνται οι πόροι και οι δυνατότητες για τις πραγματικές ανάγκες των ανθρώπων.

Έτσι δεν έχουμε επαρκή δημόσια συστήματα υγείας, παιδείας και κοινωνικών παροχών όπως επίσης και τα αναγκαία έργα υποδομών που χρειάζονται. Άρα λοιπόν το ατομικό συμφέρον του κάθε ψηφοφόρου είναι το κομβικό σημείο και το γνωρίζουν καλά οι λαϊκιστές και οι δημαγωγοί.

Σε τελική ανάλυση όμως δεν είναι σίγουρα το συμφέρον του τόπου, αλλά ούτε καν το συμφέρον αυτών που «ψηφίζουν από συμφέρον».

Αθανάσιος Μαρινόπουλος

ΥΓ. Φυσικά η Πάρος εξαιρείται. Εδώ δεν γίνονται τέτοια πράγματα