Ολοκληρώθηκε στο Ντουμπάι η 28η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή, γνωστή ως COP28. Η επίσημη ημερομηνία λήξης της ήταν στις 12 Δεκεμβρίου αλλά καθώς πολλά σημαντικά ζητήματα παρέμεναν άλυτα μέχρι και την τελευταία στιγμή, οι διαπραγματεύσεις συνεχίστηκαν πυρετωδώς για μια μέρα ακόμα.

Ορισμένες από τις επιτυχίες της φετινής Διάσκεψης αποτελούν η έκκληση για τερματισμό της αποψίλωσης και υποβάθμισης των δασών έως το 2030, οι αναφορές σε λύσεις που βασίζονται στη φύση, η δέσμευση των χωρών που συμμετείχαν για τριπλασιασμό της εγκατεστημένης ισχύς ΑΠΕ και το διπλασιασμό της ενεργειακής αποδοτικότητας, η δέσμευση για σταδιακή κατάργηση των επιδοτήσεων ορυκτών καυσίμων που δεν συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας αλλά και η αναγνώριση της ανάγκης για μείωση του αποτυπώματος του αγροδιατροφικού συστήματος παγκοσμίως. Η μεγαλύτερη έκπληξη της COP28 ήρθε την πρώτη μέρα διεξαγωγής της, καθώς συμφωνήθηκε η λειτουργία του ταμείου για τις απώλειες και ζημιές για πρώτη φορά. Δυστυχώς παραμένει μια μικρή κίνηση βοήθειας, καθώς τα κεφάλαια που δεσμεύτηκαν να συνεισφέρουν οι ανεπτυγμένες χώρες στο ταμείο είναι κάτω από το 1% των ελάχιστων ετήσιων αναγκών των αναπτυσσόμενων χωρών που μαστίζονται από τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης.

Στο βασικό διακύβευμα της φετινής COP, επιτεύχθηκε μια ιστορική νίκη μετά από 3 δεκαετίες προσπαθειών καθώς οι χώρες που συμμετείχαν συμφώνησαν στη μετάβαση μακριά από το κάρβουνο, το πετρέλαιο και το ορυκτό αέριο έως το 2050. Από την άλλη όμως, δεν κατάφεραν να δώσουν το ισχυρό σήμα που απαιτείται για αλλαγή πορείας συμφωνώντας στην πλήρη σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων. Επιπλέον, άφησαν πολλά ‘παραθυράκια’ με κυριότερα τα έργα Carbon Capture Utilisation and Storage (CCS) και την καύση ‘μεταβατικών’ καυσίμων. Τα μεν αποτελούν έργα δέσμευσης εκπομπών άνθρακα μεγάλης κλίμακας που βασίζονται σε μια πολυδάπανη τεχνολογία η οποία δύναται να χρησιμοποιηθεί από το λόμπι των ορυκτών καυσίμων σαν δικαιολογία συνέχισης των δραστηριοτήτων τους, η δε αναφορά στα μεταβατικά καύσιμα υπονοεί απευθείας το ορυκτό αέριο που κύριο συστατικό έχει το μεθάνιο, ένα αέριο που ευθύνεται για το 30% της υπερθέρμανσης του πλανήτη μέχρι τώρα.

Με δεδομένα τα παραπάνω γίνεται φανερό ότι δεν υπάρχει καθόλου χρόνος για χάσιμο την ώρα που η παγκόσμια υπερθέρμανση σημειώνει ρεκόρ και οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής επιδεινώνονται. Την αμέσως επόμενη μέρα της COP28, οι δεσμεύσεις των χωρών για κλιματική δράση με ταυτόχρονη προστασία του φυσικού περιβάλλοντος θα πρέπει να γίνουν πράξη. Η κλιματική και ενεργειακή πολιτική της χώρας μας, που από τη μία στηρίζει τις ΑΠΕ και το πρασίνισμα των νησιών και από την άλλη επενδύει σε εγκαταστάσεις ορυκτού αερίου και προγράμματα εξόρυξης υδρογονανθράκων προσφέροντας ευνοϊκή μεταχείριση στις πετρελαϊκές, βαίνει ενάντια σε αυτό το σκοπό.

Για αυτό και μαζί με τις περιβαλλοντικές οργανώσεις ClientEarth και το ελληνικό γραφείο της Greenpeace καταθέσαμε σήμερα καταγγελία, καλώντας την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παρέμβει, καθώς η Ελλάδα παραβιάζει συστηματικά το ευρωπαϊκό δίκαιο, προωθώντας έργα έρευνας και εξόρυξης πετρελαίου και ορυκτού αερίου στις θαλάσσιες περιοχές της Κρήτης και του Ιονίου.

Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε αδιάκοπα για τη διασφάλιση ενός ασφαλούς και βιώσιμου μέλλοντος χάρη στη στήριξή σας. Θα σας κρατήσουμε ενήμερους για τις εξελίξεις!

Αλέξανδρος Μουλόπουλος

Υπεύθυνος τομέα κλίματος και ενέργειας WWF